تنوع ژنتیکی و فنوتیپی جمعیت های راش شرقی (Fagus orientalis Lipsky) در ارتفاعات مختلف جنگلهای گیلان، ماسال

 تنوع ژنتیکی بین جمعیت ها مهمترین فاکتور برای تکامل و سازگاری گونه های گیاهی است. در این مطالعه، تنوع ژنتیکی در جمعیت های راش شرقی در برخی از ویژگی های برگ در سه ارتفاع رویشگاه در جنگل های ماسال در استان گیلان بررسی شد. برای این منظور سه ارتفاع 700، 1200 و 1700 متر از سطح دریا انتخاب گردید. در هر ارتفاع تعداد 20 پایه درخت از هر جمعیت به طور تصادفی انتخاب شدند. سپس از هر درخت تعدادی برگ از بخش های جنوبی و شمالی تاج درختان سالم و بالغ جمع آوری گردید. در این پژوهش صفاتی مانند شاخص برگ، شاخص دمبرگ، سطح برگ، سطح ویژه برگ، وزن ویژه برگ، محتوای آب نسبی برگ و وزن خشک برگ اندازه گیری شد. داده های به دست آمده با استفاده از روش آشیانه ای مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. تجزیه واریانس بین رویشگاه ها تفاوت معنی داری را برای بیشتر صفات بین جمعیت اول (700 متر) با جمعیت دوم و سوم نشان داد. در مقایسه میانگین جمعیت ها (طبقات ارتفاعی)، مقادیر میانگین سطح برگ، سطح ویژه برگ و محتوای آب نسبی در ارتفاع میانی بیشتر از دو ارتفاع دیگر بود. بیشترین میزان وراثت پذیری برای صفات سطح برگ، سطح ویژه برگ، وزن خشک، شاخص دمبرگ و وزن ویژه خشک در جمعیت های ارتفاع میانی مشاهد شد. همچنین بیشترین میزان وراثت پذیری برای صفات شاخص برگ و محتوای آب نسبی در جمعیت های ارتفاع مرتفع مشاهده شد. نتایج نشان داد که میزان همبستگی بین صفات در جمعیت های ارتفاع میانی (1200 متر) بیشتر و معنی دارتر از جمعیت های اول (700 متر) و سوم (1700 متر) بود.