ارزیابی ریسک غیر سرطانزایی نیترات در آب آشامیدنی مناطق شهری و روستایی شهر زاهدان در سال 1397

آب زیرزمینی یکی از منابع مهم تامین آب آشامیدنی شهر زاهدان می باشد. با این حال کیفیت آن تحت تاثیر فعالیت های انسانی قرار گرفته است و سبب آلودگی آن به موادی مانند نیترات شده است. این تحقیق به منظور بررسی غلظت نیترات و مقایسه نتایج آن با استاندارد ها و همچنین ارزیابی ریسک غیرسرطان زایی یا همان نسبت خطر HQ (Hazard Quotient) در شهر زاهدان انجام شد.

برای انجام این مطالعه توصیفی تحلیلی، در سال 1397 تعداد 170 نمونه از شبکه توزیع آب مناطق شهری و 179 نمونه از شبکه توزیع آب مناطق روستایی برداشت شد. غلظت نیترات در نمونه ها با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شد و سپس ارزیابی ریسک بهداشتی ناشی از نیترات موجود در آب مصرفی توسط مدل های ارایه شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا با استفاده از نرم افزار excel  محاسبه شد.

حداکثر، حداقل و میانگین غلظت نیترات در مناطق شهری به ترتیب236/7، 4/7 و3/81± 40/87 و در مناطق روستایی 211، 3/5 و 3/1± 31/89میلی گرم در لیتر به دست آمد. نسبت خطر در مناطق روستایی برای 44% از گروه کودکان، 14% از گروه زنان و 8% از گروه مردان و در مناطق شهری برای 55% از گروه کودکان، 22% از گروه زنان و 18% از گروه مردان بالاتر از یک بود.

نتایج بیانگر این بود که میزان ارزیابی ریسک غیر سرطان زایی در گروه کودکان بیشتر از زنان و مردان می باشد. بنابراین کنترل فعالیت های انسانی، بهبود سیستم جمع آوری فاضلاب و بهبود روش های تصفیه آب می تواند گامی موثر جهت کنترل میزان نیترات در آب آشامیدنی و به دنبال آن حفظ سلامت جامعه به خصوص کودکان باشد.