برآورد تولید بلند مدت علوفه مراتع استپی فارس بر اساس پارامترهای اقلیمی

عوامل اقلیمی مهم ترین عامل تاثیر گذار بر رشد پوشش گیاهی و تولید می باشند. تاثیر هر یک از این عوامل در هر منطقه بسته به نوع پوشش گیاهی متفاوت است. در این مطالعه اثر عوامل اقلیمی (بارندگی و دما) بر تولید گونه های گیاهی مورد چرای دام در 6 سایت استپی استان فارس در یک دوره ده ساله (1377 تا 1386) مورد بررسی قرار گرفت. جهت اندازه گیری پوشش از 60 پلات 2 متر مربعی در طول 4 ترانسکت چهار صد متری استفاده شد و تولید با روش قطع و توزین در پانزده پلات در طول ترانسکت ها اندازه گیری گردید. سپس با استفاده از رابطه رگرسیونی بین پوشش تاجی (درصد) و تولید (کیلوگرم در هکتار)، تولید مابقی پلات ها برای آن سال محاسبه شد. شاخص های مهم اقلیمی که در این بررسی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند، عبارتند از: بارندگی (روزانه، ماهانه، سالانه، بارندگی فصل رویش و بارندگی فصل رویش به علاوه سال پیشین)، دما (سالانه، ماهانه، فصل رویش، بیشینه و کمینه دما). نتایج نشان داد متوسط تاج پوشش 3/6 درصد و متوسط تولید 5/128 کیلوگرم در هکتار بوده است و در میان شکل های مختلف رویشی بوته ای ها بیشترین درصد پوشش و تولید و گندمیان کمترین درصد پوشش و تولید را به خود اختصاص دادند. از بین شاخص های مهم اقلیمی، بارندگی سالانه و دمای مرداد ماه در تمامی سایت ها و بارندگی فصل رویش در تمامی سایت ها به جز سایت ایزدخواست به عنوان موثرترین شاخص روی تولید علوفه موثر بوده و همبستگی مثبت و معنی داری را با تولید علوفه نشان داد. با استفاده از بارندگی سالانه می توان تغییرات تولید علوفه را در مراتع مورد بررسی از 50 تا 92 درصد و در کل مراتع استان فارس تا 70 درصد برآورد نمود. میانگین تولید بلندمدت در مراتع بیابان زدایی، بیداعلم و ایزدخواست با استفاده از پارامترهای بارندگی سالانه، بارندگی فصل رویش و بیشینه دما به ترتیب 3/88، 2/95 و 7/112 کیلوگرم در هکتار برآورد شد. از یافته های این تحقیق می توان به منظور پیش بینی تاج پوشش و تولید و در نهایت ظرفیت چرایی بلندمدت در مراتع استفاده نمود.