ارزیابی مورفولوژیکی برگ بلوط ایرانی .Lindl brantii Quercus در جنگلهای زاگرس کرمانشاه

عوامل محیطی مانند رطوبت و دما در ارتفاعات مختلف جنگل تغییر کرده و بر توزیع گیاهی، نوع گونه ها و مورفولوژی برگ آنها اثر میگذارند. ارتفاع از سطح دریا، به عنوان یکی از فاکتورهای مهم، عوامل محیطی را تحت تاثیر قرار میدهد. در این مطالعه، جهت ارزیابی تغییرات مورفولوژیکی برگ در طول گرادیان ارتفاعی، پنج جمعیت بلوط ایرانی در ارتفاعات مختلف جنگل زاگرس در استان کرمانشاه مورد بررسی قرار گرفت. در هر طبقه ارتفاعی، پنج درخت انتخاب و از هر درخت، بیست برگ جمعآوری گردید. برگهای هر جمعیت، با هم ترکیب شد و چهارده صفت برگ، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج آزمون دانکن نشان داد که تفاوت معنی داری بین پنج جمعیت در تمام مشخصات وجود دارد و صفات برگ مانند سطح برگ، محیط، طول و عرض برگ، میانگین شعاع، تغییرات شعاعی، همبستگی بین میانگین شعاعی و متغیر شعاعی، ضریب شکل، عرض در محور X و طول در محور Y ،بیشترین مقادیر را در باالترین ارتفاعات دارا بودند. دو پارامتر مساحت و محیط برگ، با بیشترین مقادیر واریانس تجمعی 76 درصد بیشترین سهم را در گروهبندی ایفا کردند. بر اساس آنالیز خوشهای، پنج جمعیت بلوط ایرانی، در سه گروه قرار گرفتند و جمعیتهای دو و سه دارای بیشترین تشابه و جمعیتهای یک و چهار نیز بیشترین شباهت را در صفات مورفولوژیکی برگ نشان دادند. جمعیت پنج شباهت کمتری به جمعیتهای یک تا چهار داشت و این موضوع میتواند نشان دهنده تنوع ژنتیکی در این جمعیت باشد.