بررسی مقایسه ای جایگاه مشورت در نظریه های مردم سالاری دینی و دموکراسی مشورتی

مشورت به عنوان یکی از مفاهیم سیاسی اجتماعی قرآن و از سنت های نبوی، مقوم نظریه مردم سالاری دینی است. از سوی دیگر، جزء ذاتی و از ارکان هستی بخش نظریه دموکراسی مشورتی نیز به شمار می آید. از این رو بررسی کم و کیف این مفهوم در هر دو نظریه می تواند ماهیت این نظریه ها و سازوکار اداره جامعه توسط آن ها را آشکارتر سازد. درعین حال مفهوم مشورت اگرچه در هر دو نظریه مشترک است، اما از منظر هستی شناختی، معرفت شناختی و انسان شناختی، تفاوت هایی ماهوی میان آن ها وجود دارد که خاستگاه این تفاوت را می توان توحیدی بودن یکی و اومانیستی بودن دیگری دانست. پژوهش حاضر کوشیده است به اختصار، تمایزات یادشده و اشتراکات دو نظریه را از منظر اندیشمندان مطرح در این حوزه تشریح و جایگاه مشورت در هر یک از آن ها را تبیین نماید. در پایان جدولی از شباهت ها و تفاوت های مفهوم مشورت در دو نظریه مردم سالاری دینی و دموکراسی مشورتی ارایه گردیده است.