شناسایی متغیرهای فیزیکی و شیمیایی خاک موثر بر پراکنش گیاهان دارویی (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی منطقه دراسله، سوادکوه، مازندران)

شناسایی نیازهای اکولوژیک گونه های گیاهی مختلف و عوامل محیطی موثر در استقرار آن ها را می توان نخستین گام در راستای شناخت مناطق مستعد رشد و توسعه آن ها جهت اصلاح و احیای مراتع از طریق مرتع کاری دانست. از این رو، در مطالعه حاضر، نقش متغیرهای فیزیکی و شیمیایی خاک در پراکنش و استقرار گیاهان دارویی در منطقه دراسله استان مازندران مورد مطالعه قرار گرفته است. برای اندازه گیری پوشش گیاهی از پلات های یک متر مربعی در امتداد ترانسکت های 50 متری با استقرار تصادفی- سیستماتیک استفاده شد. در کنار هر ترانسکت یک نمونه خاک نیز برداشت و جهت تعیین ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک به آزمایشگاه منتقل شد. سپس با تکنیک رسته بندی و انجام تجزیه و تحلیل های تطبیق قوس گیری شده (DCA)3 و تطبیق متعارفی (CCA)4 اثر این متغیرها بر پراکنش گیاهان دارویی تعیین شد. تعداد 29 گیاه دارویی در منطقه شناسایی شد. نتایج آنالیزهای چندمتغیره نیز نشان داد که اثر متغیرهای خاکی بر پراکنش گیاهان دارویی معنی دار است و اکثر گونه ها تحت تاثیر این متغیرها قرار گرفتند. در این بین، اسیدیته و میزان رس تعداد بیش تری از گیاهان را تحت تاثیر قرار دادند. بنابراین، پراکنش گیاهان دارویی در منطقه دراسله تا حد زیادی متاثر از متغیرهای خاکی است و با شناسایی این عوامل می توان گام موثری در معرفی و کاشت این گیاهان در مناطق مستعد و مناسب برداشت.