مروری بر ایجاد مقاومت به کنه واروا در زنبور عسل (Apis mellifera)

بیماری ها و آفات زنبورعسل (Apis mellifera) یکی از چالش های اصلی در صنعت زنبورداری هستند. از این میان کنه ی واروا مخرب ترین و گسترده ترین انگل زنبور عسل  به شمار می رود. این آفت در مقایسه با سایر بیماری های زنبورعسل، بیشترین آسیب و هزینه مالی را به زنبورداران می رساند. کنه واروا علاوه بر اینکه با تغذیه از همولنف یا خون حشره باعث تضعیف آن می گردد، بلکه در انتقال برخی از عوامل بیماری زای ویروسی به زنبورعسل نقش دارد. در مجموع دو رویکرد اصلی در جهت مقابله با کنه واروا وجود دارد، یکی استفاده از دارو جهت حذف کنه و دیگری ایجاد میزبان مقاوم در مقابل واروا. در دهه های گذشته، چندین ماده ی شیمیایی برای کنترل هجوم واروا مورد استفاده قرار گرفته است. اما این آفت به سرعت در برابر این مواد شیمیایی تکامل یافته و از خود مقاومت نشان می دهند. به عبارت دیگر تاثیرگذاری این داروها بر روی کنه ها کاهش می یابد. بنابراین به نظر می رسد مهم ترین راهکار مقابله با کنه ی واروا، افزایش مقاومت در میزبان است و در این میان یکی از مکانیسم های کلیدی مراقبت از زنبور عسل که توجه زیادی را به خود جلب کرده، رفتار بهداشتی است. این رفتار توسط کارگران به عنوان عامل دفاعی در برابر بیماری های مختلف مانند باکتری ها و قارچ ها و سایر آلودگی ها صورت می گیرد. هم اکنون رفتار بهداشتی جزو اهداف اصلاحی در برنامه های مختلف اصلاح نژاد زنبور عسل قرار دارد. مسیر دیگر برای ایجاد مقاومت به انگل، توانایی خود لارو یا شفیره برای جلوگیری از تولیدمثل انگل ها درون سلول ها است. که با استفاده از انتخاب برای صفات مذکور، زنبورعسل در مقابل واروا مقاوم تر خواهد شد. در صورت استفاده از تکنیک های ژنتیک مولکولی، کارایی انتخاب زنبورهای مقاوم در برابر واروا بیشتر خواهد شد.