بررسی راهکارهای قانونی برای شیوه بهره برداری از منابع آب در فقه امامیه

کشور ایران در نظام بهره برداری و تشکل و مشارکت مصرف کنندگان آب کشاورزی در بهره برداری از منابع آب، از پیشینه ای غنی برخوردار است. به طوریکه شاید بتوان گفت همانگونه که در این کشور از روزگاران خیلی دور مهار و استحصال منابع آبهای سطحی و زیرزمینی رواج داشته و اکنون نیز شاهد آثار به جامانده آن زمان ها می باشیم، نظام بهره برداری از آب تامین شده نیز با همان دقت و ظرافت از همان ابتدا شکل یافته بوده است. به عبارت دیگر مدیریت عرضه ی آب، هم گام با مدیریت تقاضا (مصرف) پیش رفته بود. آب که یکی از نعمتهای الهی است، حق طبیعی هر موجودی است که برای ادامه ی حیات خود از آن استفاده کند. با توجه به مقررات مختلف کشورها و اینکه ممکن است مرزهای دو کشور شامل یک آبراه مشترک باشد، لذا لازم است حق و حقوق هر کشور از بهره برداری از آب مرزی خود تعیین گردد که این مسئله با توجه به احکام شرعی و موارد فقهی نسبت به مالکیت و شیوه های استفاده از آب، مشخص می گردد. امروزه ذخایر آبی یکی از مهمترین زیرساخت هر کشوری به حساب می آید این منبع طبیعی از جمله ثروتهای طبیعی خدادادی است که اگر به صورت درست و بهینه و منطبق با اهداف نظام اقتصاد اسلامی مورد بهره برداری قرار گیرد علاوه بر اینکه نقش مهمی در بقاء بشر و دیگر جانداران ایفا خواهد کرد بلکه در رشد و بالندگی اقتصاد نیز سهم عظیمی را به خود اختصاص خواهد داد. در عصر حاضر که بشر به پیشرفته ای چشمگیری و پیچیده ای دست پیدا کرد است موضوع مالکیت و بهره برداری از منابع آب یک بحث جدی تلقی میشود. این تحقیق به روش توصیفی، تحلیلی ارایه شده است. در این تحقیق علاوه بر ذکر منابع آب و پرداختن به مفهوم بهره برداری و سیر تاریخی آن درباره روش های بهره برداری از منابع آب در فقه امامیه نیز با استفاده از آیات و روایات و فتاوای و نظرات فقهای امامیه پرداخته و راهکار های موجود برای بهره برداری از جمله حیازت و احیاء بررسی گردیده است.