تاثیر آبیاری تکمیلی، زمان و روش‏های کاربرد کود آهن بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه نخود زراعی (Cicer arietinum L.)

به منظور بررسی اثر آبیاری تکمیلی، زمان و روش‏های کاربرد کود آهن بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و برخی خصوصیات کیفی دانه نخود زراعی، آزمایشی در سال زراعی91-1390 در دانشگاه رازی واقع در کرمانشاه اجرا گردید. آزمایش به‏صورت کرت‏های یک‏بار خردشده انجام شد. شرایط دیم و آبیاری تکمیلی به عنوان فاکتور اصلی و همچنین زمان و نحوه کاربرد کود آهن به عنوان فاکتور فرعی در هشت سطح شامل عدم مصرف کود آهن (Fe1)، خاک ‏کاربرد (Fe2)، محلول پاشی در مرحله شاخه‏دهی (Fe3)، محلول پاشی در مرحله گلدهی (Fe4)، محلول پاشی در مرحله غلاف‏بندی (Fe5)، خاک‏کاربرد+محلول پاشی در مرحله شاخه‏دهی (Fe6)، خاک‏کاربرد+محلول پاشی در مرحله گلدهی (Fe7) و خاک‏کاربرد+محلول پاشی در مرحله غلاف‏بندی (Fe8) بودند. نتایج نشان داد که از نظر اکثر صفات مورد بررسی، آبیاری تکمیلی نسبت به شرایط دیم برتری داشت (به جز میزان پروتئین دانه). تاثیر مثبت آبیاری تکمیلی روی عملکرد دانه عمدتا از طریق افزایش تعداد غلاف در بوته و وزن100دانه بود. مصرف کود آهن بر صفات مهمی چون عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد دانه در غلاف، میزان آهن دانه و درصد پروتئین دانه اثر معنی‏داری داشت. تیمارFe7 از نظر عملکرد دانه (1614کیلوگرم در هکتار)، عملکرد بیولوژیک (3683کیلوگرم در هکتار) و درصد پروتئین دانه (27/7درصد)، بیشترین مقادیر را به خود اختصاص داد، هرچند میزان آهن دانه در تیمار Fe8 (66میلی‏گرم در کیلوگرم) بیشتر بود. جهت ارتقاء عملکرد کمی و کیفی نخود در شرایط اقلیمی غرب ایران، انجام آبیاری تکمیلی در مراحل گلدهی و غلاف‏بندی و همچنین مصرف کود آهن در دو مرحله خاک کاربرد و محلول پاشی در مرحله گلدهی قابل توصیه می‏باشد.