پاسخ عملکرد و اجزای عملکرد شش ژنوتیپ لوبیاچیتی (Phaseolus vulgaris L.) به مایه زنی با ریزوبیوم

کاربرد کودهای زیستی در جهت بهینه سازی مصرف کودهای شیمیایی، مدیریت عناصر غذایی خاک و تولید پایدار محصولات در نظام های زراعی، اهمیت ویژه ای دارد. در این راستا آزمایشی با هدف بررسی اثر ریزوبیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های لوبیاچیتی، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی1396 در منطقه بیران شهر لرستان اجرا شد. عوامل شامل مایه زنی با باکتری همزیست لوبیا (Rhizobium phaseoli Rb-133) در دو سطح (مایه زنی و عدم مایه زنی) و ژنوتیپ های لوبیاچیتی شامل (غفار، صدری، تلاش، لاینcos16، محلی خمین و کوشا) بودند. نتایج نشان داد که اثر ریزوبیوم و ژنوتیپ، تعداد دانه در غلاف را و برهمکنش ریزوبیوم و ژنوتیپ، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن100دانه، عملکرد دانه، عملکرد زیست توده و شاخص برداشت ژنوتیپ های لوبیاچیتی را به طور معنی داری افزایش داد. مایه زنی با ریزوبیوم عملکرد دانه ژنوتیپ های غفار، صدری، تلاش، لاینcos16، محلی خمین و کوشا را به ترتیب 13/7، 37/2، 23/0، 20/9، 55/3و 31/4درصد نسبت به شاهد افزایش داد. بیشترین عملکرد دانه در تیمار اثر توام مایه زنی با ریزوبیوم در رقم صدری (3485کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. این تیمار نسبت به تیمار توام مایه زنی در رقم غفار، تلاش، لاینcos16، محلی خمین و کوشا به ترتیب 87/4، 14/6، 21/6، 27/8و 22/7درصد برتری داشت. یافته ها نشان داد که مایه زنی با ریزوبیوم، دارای اثر افزایشی بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های لوبیاچیتی است و می توان در جهت تولید پایدار این محصول، عملکرد دانه را تا حد مطلوبی افزایش داد.