تاثیر کاربرد کودهای دامی، زیستی و شیمیایی بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی ویژگی های ریخت شناسی گندم

به منظور بررسی تاثیر کود های زیستی، دامی و شیمیایی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم، آزمایشی در سال زراعی 1392-1393 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی اجرا گردید. عامل اول سطوح کودی شاهد، شیمیایی (نیتروژن، فسفر و پتاسیم به ترتیب با مقادیر، 165، 70 و 50 کیلوگرم در هکتار)، نیتروکسین + فسفاته بارور2، سوپرنیتروپلاس + فسفاته بارور2، کود دامی + فسفاته بارور2 و تلفیقی (نیتروکسین + سوپرنیتروپلاس + کود دامی + فسفاته بارور2) و عامل دوم ارقام گندم اروم و سواسون بودند. نتایج نشان داد در صفت تعداد دانه در سنبله رقم اروم و در وزن هزاردانه رقم سواسون برتر بود. بیشترین تعداد دانه در سنبه با کاربرد کود شیمیایی بدون تفاوت معنی دار با سایر تیمارهای کودی به دست آمد. بیشترین عملکرد بیولوژیکی در تیمارهای شیمیایی (12530 کیلوگرم در هکتار) و تلفیقی (12490 کیلوگرم در هکتار) بدون تفاوت معنی دار با یکدیگر به دست آمدند که به طور میانگین افزایش 75/11 درصدی را نسبت به شاهد نشان دادند. بیشترین عملکرد دانه در تیمارهای کاربرد تلفیقی در رقم سواسون (5335 کیلوگرم در هکتار)، کاربرد کودهای شیمیایی (5228 کیلوگرم در هکتار) و تلفیقی (4782 کیلوگرم در هکتار) در رقم اروم بدون تفاوت معنی دار با همدیگر به دست آمد که به طور میانگین افزایش 2/72 درصدی را نسبت به شاهد نشان داد. بیشترین درصد پروتئین برای تیمارهای تلفیقی (4/16 درصد)، نیتروکسین + فسفاته بارور2 (2/16درصد) و کود شیمیایی (16 درصد) برای رقم اروم ثبت شد. به طور کلی بین کاربرد کود شیمیایی و تلفیقی از کودهای آلی و زیستی در اکثر صفات از جمله عملکرد دانه، اجزای عملکرد و درصد پروتئین دانه تفاوت معنی داری مشاهده نشد. بنابراین، امکان جایگزینی کودهای شیمیایی با کودهای آلی و زیستی برای تولید گندم در یک سیستم کشاورزی پایدار یا ارگانیک وجود دارد.