پهنه بندی احتمال و ریسک سیل پذیری با استفاده از مدل ANP (مطالعه موردی: حوضه آبریز ایستگاه هیدرومتری قاسملو)

سیلاب، یکی از پدیده های پیچیده و مخرب طبیعی است که هر ساله خسارتهای فراوانی را به دنبال دارد. پهنه بندی پتانسیل سیلخیزی به صورت نقشه های طبقه بندی شده به عنوان یکی از مهمترین کارها در زمینه کاهش خطرات سیل و پیشگیری از وقوع آن است. منطقه مورد مطالعه زیرحوضه آبخیز قاسملو واقع در حوضه آبریز دزیاچه ارومیه در استان آذربایجان غربی می باشد. متغیرهای مورد بررسی هشت پارامتر که شامل: شیب،تراکم پوشش گیاهی،ارتفاع، بارش، جهت شیب ، فاصله از رودخانه،کاربری اراضی و زمین شناسی هست. الیه های اطالعاتی در نرم افزار GIS ARC و ENVI تهیه شده و برای وزن دهی متغیرها در رابطه با خطر وقوع سیلاب از مدل ANP استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که در ارتباط با خطر وقوع سیلاب به ترتیب عامل بارش با 56994/0 درصد، فاصله از رودخانه با 20419/0 و عامل پوشش گیاهی با 15649/0درصد با توجه به کنترل زیادی که بر میزان و چگونگی تخلیه ی رواناب از سطح حوضه دارند، از بیشترین میزان اهمیت و تاثیر برخوردار هستند و عامل شیب و کاربری اراضی به ترتیب با 00525/0 و 00849/0 درصد کمترین میزان اثرگذاری را دارند. حوضه مورد مطالعه با توجه به مساحت پهنه های مستعد سیل خیزی به 4 کالس ،خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم تقسیم بندی شده است که قسمتهای با استعداد سیل خیزی خیلی زیاد و زیاد ، به ترتیب 41/0 ،11/22 درصد و قسمت های با استعداد سیل خیزی خیلی کم و کم به ترتیب 21/72، 0/73 درصد از مساحت زیرحوضه را به خود اختصاص داده اند.