مکان‏ یابی پخش سیلاب با تلفیق مدل ‏های AHP و Fuzzy با استفاده از روش WLC در GIS (مطالعه موردی: حوضه‏ آبخیز خرم‏ آباد)

مکان‏یابی مناطق مناسب برای احداث سازه‏ های پخش سیلاب و نفوذ آب به داخل سفره‏‏ های زیرزمینی با هدف ذخیره رواناب‏ها و افزایش ذخایر آب زیرزمینی به منظور تامین آب مورد نیاز برای اهداف مختلف و نیز کنترل خسارت های ناشی از سیل، اهمیت و ضرورت زیاد این مطالعات را برای حفاظت از منابع طبیعی و انسانی نشان می‏د‏هد. در پژوهش حاضر، تلاش شده است تا مکان ‏های مناسب برای پخش سیلاب در حوضه آبخیز خرم‏آباد ارایه شود. به این منظور پارامترهای کاربری اراضی، ارتفاع، تراکم زه کشی، زمین‏ شناسی، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، شیب، رده‏ های خاک، بافت خاک، هدایت الکتریکی و ضخامت غیراشباع در محیط ArcGIS10.5 تهیه و بررسی شدند. ابتدا پارامترهای مد نظر با استفاده از روش Fuzzy بین صفر و یک قرار گرفتند و سپس، با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی، مقایسه زوجی متغیرها به ‏صورت طبقه ‏بندی کمی، صورت گرفت و سپس با استفاده از نرم‏ افزار Expert Choice که اصول آن بر اساس روش AHP استوار است، وزن هریک از معیارها به دست آمد. پارامترهای فاصله از مناطق مسکونی، کاربری اراضی و ضخامت غیراشباع موثرترین معیارها در مطالعه حاضر بودند. درنهایت، با استفاده از تکنیک‏ های ArcGIS10.5 و با ترکیب خطی-وزنی، مکان‏یابی برای پخش سیلاب انجام شد. نتایج نشان داد طبق نقشه نهایی پخش سیلاب، 99/13 درصد از حوضه آبخیز خرم‏آباد، مطلوبیت مناسب و 04/26 درصد مطلوبیت متوسط برای احداث سازه ‏هایی با هدف پخش سیلاب دارد. این مناطق را می‏توان در برنامه ‏ریزی‏ های اقدامات لازم برای پخش سیلاب در این منطقه در نظر گرفت.