اثربخشی آموزش مولفه های شناختی رفتاری بر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، تاب آوری و خودکنترلی زنان مطلقه

طلاق از استرس زاترین فقدانها می باشد و موجب آشفتگی های هیجانی و مشکلات رفتاری در افراد می شود، در این میان آسیب پذیری زنان از پیامدهای طلاق بیشتر از مردان است. هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مولفه های شناختی رفتاری بر روی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، تاب آوری و خودکنترلی زنان مطلقه بوده است.

پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود که با روش نمونه گیری در دسترس، از بین کلیه زنان مطلقه مراجعه کننده به مرکز مشاوره دادگستری شهرستان بابل نیمه دوم سال 1396 و نیمه اول سال 1397، تعداد 60 نفر انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه راهبردهای شناختی هیجان، مقیاس تاب آوری و پرسشنامه خودکنترلی بود. برای اجرا، در ابتدا، از هر گروه پیش آزمون گرفته شد. سپس آموزش شناختی رفتاری طی 12 جلسه 90 دقیقه ای، روی گروه آزمایش صورت گرفت. و بعد از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری و نرم افزار SPSS-22 صورت گرفت.

مطالعه نشان داد که میانگین (انحراف معیار) سن گروه آزمایش (4/5) 7/34 و گروه گواه (7/6) 1/35 سال بود. میانگین (انحراف معیار) تنظیم شناختی هیجان مثبت در پیش آزمون گروه آزمایش از (5/10) 4/52 به (7/13) 2/60 در پس آزمون افزایش یافت (001/0>P). میانگین (انحراف معیار) تنظیم شناختی هیجان منفی در پیش آزمون گروه آزمایش از (3/9) 5/59 به (4) 2/48 در پس آزمون کاهش یافت (001/0>P). میانگین (انحراف معیار) تاب آوری در پیش آزمون گروه آزمایش از (7/7) 6/43 به (5/9) 6/55 در پس آزمون افزایش یافت (001/0>P). میانگین (انحراف معیار) خودکنترلی در پیش آزمون گروه آزمایش از (4/6) 8/35 به (5/8) 2/46 در پس آزمون افزایش یافت (001/0>P). میانگین تنظیم شناختی هیجان مثبت، تنظیم شناختی هیجان منفی، تاب آوری و خودکنترلی در پیش آزمون و پس آزمون گروه گواه تفاوت آماری معناداری با یکدیگر نداشتند.

مطالعه نشان داد که آموزش شناختی رفتاری منجر به افزایش تنظیم شناختی مثبت، تاب آوری، خودکنترلی و کاهش تنظیم شناختی منفی در زنان مطلقه شد.