واکاوی کنش عاطفی در داستانهای قرآنی با تاکید بر نظریه کنش منظوری سرل

هر زبان یا متنی بر اساس کارکرد و بافت مورد نظرش، انواع کنشهای گفتاری را به همراه دارد. نظریه کنش‌های غیربیانی توسط جان سرل (1969) انگلیسی در حوزه پراگماتیک مطرح شد. کنش عاطفی نوعی کنش غیربیانی است که احساسات و فعلهای عاطفی گوینده را بیان می‌کند. از آنجا که دین مقوله‌ای کاربردی و متناسب با هر زمان و مکان است، بنابراین زبان قرآن، زبانی کاربردشناختی بوده و منبع غنی مطالعات زبان‌شناسی به‌شمار می‌رود. قصص قرآنی یکی از جنبه‌های اعجاز قرآن کریم هستند که از جنبه‌های ساختار زبانی و بافت متنی مورد بررسی قرار می‌گیرند. بهره‌گیری ‌از کنش‌های گفتاری بویژه کنش عاطفی در داستانهای قرآنی بسیار ظرافتمندانه روی داده است تا اهداف و مفاهیم الهی به آسانی به هر مخاطبی در هر زمان و مکانی منتقل شود. در این جستار سعی بر آن شده است با روش توصیفی- تحلیلی ابتدا نگاهی گذرا به داستانهای قرآنی و چارچوب نظری کنش عاطفی داشته و در ادامه به بررسی و تحلیل تعدادی از داستانهای قرآنی بر اساس الگوی کنش عاطفی جان سرل پرداخته شود. مهمترین یافته این مقاله این است کنش عاطفی (تاثیری) از پربسامدترین کنشهای گفتاری در بافت قصص قرآنی به شمار می‌رود.