شناسایی مولکولی، بررسی تبارزایی و تنوع ژنتیکی ویروس موزاییک شلغم در مزارع کلزا استان خراسان جنوبی
کلزا با نام علمی (Brassica napus) یکی از اعضای خانواده Brassicaceae(خردل یا خانواده کلم) با گل های زردرنگ می باشد، که عمدتا به دلیل داشتن دانه های غنی از روغن کشت می شود. ویروس موزاییک شلغم (Turnip mosaic virus) از شایع ترین و مهم ترین بیماری های ویروسی کلزا در دنیا به شمار می آید. در فروردین و اردیبهشت ماه 1397، به منظور شناسایی مولکولی ویروس های جنس Potyvirus، تعداد 66 نمونه برگی از شهرستان های سرایان، فردوس، سه قلعه و آیسک در استان خراسان جنوبی جمع آوری شد. این نمونه ها دارای علایم مشکوک ویروسی نظیر زردی، کوتولگی، موزاییک، چروکیدگی برگی بودند. برای شناسایی ویروس، آر. ان. ای کل، با استفاده از کیت شرکت دنازیست استخراج و دی. ان. ای مکمل از روی آر. ان. ای ویروسی ساخته شد. سپس با استفاده از یک جفت آغازگر دژنره مربوط به جنس پتی ویروس به نام CIR/CIF که منطبق بر قسمتی از ناحیه ژن کدکننده پروتئین CI بود، قطعه ای به طول 680 جفت باز در 12 نمونه کلزا تکثیر و تعیین توالی شد که شباهت بالایی به ویروس موزاییک شلغم داشت. سپس این نمونه ها، با آغازگر اختصاصی ژن پروتئین پوششی ویروس موزاییک شلغم (TuMVF/TuMVR)، آزمایش شدند، که نهایتا منجر به تکثیر قطعه ای به طول 980 جفت باز در هشت نمونه گردید. نتایج تعیین توالی نشان داد که هشت نمونه گیاهی کلزا به ویروس TuMV آلوده می باشند. در نهایت شش نمونه که خوانش آنها به صورت کامل انجام شده بود، در بررسی های تبارزایی بر مبنای توالی پروتئین پوششی مورد استفاده قرار گرفت. بررسی های نوترکیبی نشان از وجود دو نمونه نوترکیب داشت که از بررسی تبارزایی حذف شد. چهار جدایه ایرانی غیر نوترکیب در گروه Asian BRو در مجاورت سایر جدایه های آسیا قرار گرفتند. تشابه توالی نوکلیوتیدی در ناحیه پروتئین پوششی در بین گونه های این تحقیق 95-90 درصد تعیین گردید. بررسی های نوترکیبی نشان داد که در دو جدایه ویروس موزاییک شلغم مطالعه شده در این تحقیق به نام های CSe55 و CSe39 نوترکیبی محتمل است. همچنین بررسی های تنوع نوکلیوتیدی جدایه ها بانرم افزار DnaSPو منفی بودن آزمون آماری Tajima’s D به این معنی است که انتخاب در جهت متنوع شدن و بزرگ شدن جمعیت رخ داده است. تحقیق حاضر اولین گزارش از وقوع این ویروس در مزارع کلزا استان خراسان جنوبی و اولین بررسی مولکولی و تبارزایی جدایه های ویروس مذکور در مزارع کلزا می باشد.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.