تاثیر رودخانه هیرمند و فراه رود بر امنیت اقتصادی منطقه مرزی نهبندان

در عصر کنونی منشا بسیاری از درگیری ها و منازعات منطقه ای میان دولت هایی است که حوضه های آبریز مشترک دارند. پیدایش و شکل گیری آبراهه های طبیعی که همان رودخانه ها هستند، متاثر از عوامل مختلفی هستند؛ همچون شرایط آب و هوایی، زمین شناسی، عوامل انسانی و جغرافیایی است. رودخانه های با حوزه های مشترک مرزی آثار محسوسی بر روابط دو کشور به ویژه مسایل سیاسی و امنیتی آن ها می تواند بگذارد. حوضه های رودخانه ای مشترک به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک ایران طی چند سال اخیر با کاهش چشمگیر مواجه بوده و تاثیراتی در ابعاد مختلف بر مناطق مرزی کشور داشته است. رودخانه هیرمند و فراه رود نیز از این قاعده مستثنی نبوده و مشکل کمبود آب باعث بروز تغییر اوضاع اقتصادی در شهرستان مرزی نهبندان شده است. هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر رودخانه هیرمند و فراه رود بر امنیت اقتصادی مناطق شرقی ایران در شهرستان نهبندان است. روش تحقیق  توصیفی - پیمایشی و از دو شیوه کتابخانه ای و میدانی برای  جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق دو شهر بندان، شوسف و هنگ مرزی نهبندان به تعداد 12522 نفر می باشد. با توجه به حجم جامعه آماری با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 373 نفر برآورد گردید که نمونه گیری بر اساس تصادفی طبقه ای در میان جامعه آماری انجام شد. روایی گویه ها در پرسشنامه توسط متخصصان مورد تایید قرار گرفت، پایایی پرسشنامه نیز با روش آلفای کرونباخ سنجیده شد که عدد 838/0 به دست آمد که نشان دهنده پایایی بالای پرسشنامه می باشد. داده های گرداوری شده با استفاده از نرم افزار Spss مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج ارزیابی اثرات کاهش آب رودخانه بر مولفه اقتصادی با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که مولفه رفاه اقتصادی (856/0)؛ مولفه آسیب پذیری خانوار (834/0)؛ مولفه کشاورزی (908/0)؛ مولفه اشتغال و کارآفرینی (849/0)؛ مولفه مهاجرت (780/0)؛ مولفه سرمایه گذاری (790/0)؛ مولفه بهره وری (775/0) و مولفه احساس امنیت (783/0) و در مجموع بیشترین تاثیر را در امنیت اقتصادی دارند.