تاثیر ساپونین استخراج شده از گیاه خارخاسک (Tribulus terrestris) بر فعالیت و ساختار آلفاگلوکوزیداز

آلفاگلوکزیداز از گروه آنزیم های هیدرولازی است که انتهای غیراحیایی کربوهیدرات ها را به آلفاگلوکز هیدرولیز می کند. مهار این آنزیم موجب مهار جذب گلوکز می گردد. ترکیباتی که آنزیم آلفاگلوکزیداز را مهار می کنند جهت درمان دیابت نوع دو به کار می روند. گیاه خارخسک (Tribulus terrestris) گیاه دارویی است که در سراسر جهان رویش دارد. ساپونین های این گیاه ترکیب موثر اصلی آن و مسیول فعالیت های بیولوژیکی گیاه می باشند. در این پژوهش تاثیر غلظت های مختلف ساپونین استخراج شده از گیاه خارخاسک بر فعالیت و ساختار آلفاکلوگوزیداز توسط طیف سنجی الایزاریدر، UV-Visible و دورنگ نمایی دورانی (CD) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج طیف سنجی الایزاریدر نتایج نشان داد ساپونین به صورت ضد رقابتی موجب مهار فعالیت آنزیم آلفاگلوکزیداز می گردد. مقدار نصف غلظت مهاری (IC50) برای ساپونین 38 میکرومولار محاسبه شد. جذب نور مریی-فرابنفش آلفاگلوکزیداز با افزودن غلظت های ساپونین افزایش یافت. مقایسه طیف CD آنزیم آلفاگلوکزیداز و کمپلکس ساپونین-آنزیم نشان داد محتوای ساختار آلفا هلیکس کاهش و محتوای ساختارهای صفحات بتا و رندوم کویل افزایش یافت. در مجموع، نتایج نشان داد ساپونین استخراج شده از گیاه خارخسک تغییرات ساختاری در آلفاگلوکوزیداز ایجاد می کند و فعالیت آنزیم را کاهش می دهد. به صورت خلاصه، ساپونین های استخراج شده از گیاه خارخاسک می تواند به عنوان کاندیدایی مناسب جهت طراحی داروی درمان دیابت نوع دوم باشد.