ارزیابی الگوهای نوری موثر بر کیفیت زندگی ساکنین واحدهای مسکونی با بهره گیری از هندسه فراکتال

در عصر حاضر بحث کیفیت زندگی و ارتقای آن برای ساکنین واحدهای مسکونی و بررسی مولفه های آن، به یک چالش اساسی تبدیل گردیده و مستلزم کاوش چهارچوب نظری آن در حوزه تیوری های معماری، جامعه شناسی و روان شناختی می باشد. در این پژوهش عنصر نور و به تبع آن چگونگی نورگیرها و الگوهای نوری به مثابه یک ابزار طبیعی برای ارزیابی کیفیت زندگی ساکنین می باشد. با توجه به تحقیقات انجام یافته و ارتباط ادراک ساکنین با نور، نحوه دریافت آن در فضای داخل واحد مسکونی با استفاده از هندسه فراکتال در نظر گرفته شده است؛ چرا که هندسه فراکتال در خطوط و اشکال موجود در طبیعت توسط ادراک بصری انسان خوانایی داشته و پردازش چگونگی شکلی و زیبایی آن از طریق دریافت بصری و ذهنی انسان آسان و منطبق می باشد. هدف اصلی پژوهش، ارزیابی کیفیت زندگی ساکنین واحدهای مسکونی با توجه به مولفه های تاثیرگذار مربوط می باشد که در آن از نورگیرهای هندسی فراکتالی استفاده شده است. بنابریان سوال اصلی پژوهش چگونگی تاثیرگذاری الگوهای نوری از نوع هندسه فراکتال بر کیفیت زندگی ساکنین واحدهای مسکونی می باشد. در روش تحقیق با هدف نیل به پاسخگویی به سوال آن، هم از روش خردگرایانه و استدلالی (قیاسی و استقرایی) و هم از روش علمی استفاده می شود. تیوری های موجود در حوزه نور، نورگیرها، هندسه فراکتال و 8 نمونه از ساختمان های طراحی و اجرا شده در شهر تهران به عنوان نمونه های موردی پس از جنبش مسابقات معماری 1381 در ایران به عنوان متغیر مستقل و سنجه های کیفیت نوری فضای واحد مسکونی در ساختمان های ذکر شده بر اساس مولفه های موثر بر کیفیت زندگی به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است. به طور کلی یافته های تحقیق در سه گروه مولفه های عینی، ذهنی و عینی - ذهنی و شاخص های هر یک با استفاده از جداولی جداگانه با بهره گیری از طیف لیکرت ارزیابی و به ترتیب در امتیازهای (34 از 40)، (49 از 55) و (46 از 55) رتبه بندی شد. در نهایت با توجه به ادبیات نظری تحقیق، همچنین کسب امتیاز بالا توسط نظرات مثبت ساکنین در اکثر موارد ارزیابی از شاخص های کیفیت زندگی، پژوهش به این نتیجه رسید که پنجره ها و نورگیرهایی که در آن از الگوهای هندسی فراکتال استفاده شده است بر کیفیت زندگی ساکنین تاثیر مثبت داشته و در راستای ارتقای آن موثر می باشد.