بررسی تطبیقی دیدگاه ها درباره عبارت «من السماء» در آیات مربوط به باران

تاریخ ارسال: 18/01/98   |   تاریخ پذیرش: 11/06/98
باران در آیات مختلف قرآن، ضمن بیان صفات الهی، برای ذکر سرگذشت اقوام مختلف و برشمردن نعمت های الهی و... آمده است. در میان این آیات، تعبیر «من السماء» به چشم می خورد که می تواند ناظر به مبدا آب باران قلمداد شود و نگاهی به برخی تفاسیر، گویای آن است که عبارت هایی نظیر «من السماء» ناظر به سرچشمه آب باران محسوب شده است. اختلاف نظر مفسران و استناد ایشان به شواهد و قراین مختلف، بررسی و ارزیابی دلایل ایشان را ضروری می سازد. با توجه به مجموع نظرهای مفسران، می توان گفت که دو دیدگاه درباره منبع آب باران وجود دارد؛ یکی باران را به سرچشمه ای آسمانی مرتبط می داند و دیگری از نقش آب های زمین و تبخیر آنها در پیدایش باران سخن می گوید. تمایز اصلی این دو دیدگاه را می توان به نقش علوم تجربی قطعی و شناخت حاصل از آن نسبت داد؛ عاملی که یک قرینه مهم در برخی از برداشت های مفسران بوده است. با توجه به تفاسیر بررسی شده، تمسک به ظاهر آیات برای اثبات منبع آسمانی آب باران، قرینه معتبری نخواهد بود. هم چنین، برخی روایات، تصویری از ابر ارایه می دهند که ظاهرا مقتضی بارش باران از بالای ابرهاست؛ اما این موارد می توانند یک تشبیه و تمثیل قلمداد شوند.