مفهوم زمان وتکنیک های پیش بینی مخاطرات طبیعی

مخاطره شناسی از جمله علومی است که اگرچه بشر از گذشته دور با آن مواجه بوده و حتی تکنیک هایی نیز برای پیش بینی آن در دست داشته است، در چرخه دانش جدید سابقه چندان طولانی ندارد. مفهوم مخاطره و ریسک وقتی معنا پیدا می کند که رخدادها دو ویژگی خاص از خود بروز دهند: اول آنکه غیرمنتظره باشند، و دوم آنکه آسیب زننده و زیان آور باشند. وضعیت عمومی کره زمین را باید در زمره دوره های گرم تلقی کرد و آنچه به صورت دوره های سرد رخ داده، فراتر از نوعی شوک برودتی نبوده است، به صورتی که از 750هزار سال گذشته تا کنون، مجموع دوره های گرم 630هزار سال و مجموع دوره های سرد 120هزار سال بوده است. تشخیص غیرمنتظره بودن حوادث به سادگی امکان پذیر نیست و نیازمند به کارگیری تکنیک های خاصی است که از آن جمله می توان از روش های آماری نام برد. در این شیوه ها پیش فرض های خاصی برای داده ها در نظر گرفته می شود، مانند اینکه متغیر عامل، از زمان تبعیت نکند یا به تعبیری تصادفی باشد. پس از اثبات چنین فرضی، با بررسی رابطه یک یا چند ویژگی متغیر عامل، می توان الگوی وقوع رخداد مخاطره آمیز را تحلیل کرد. در این مقاله که برگرفته از یک طرح تحقیقاتی در دانشگاه اصفهان است، با واکاوی روش های آماری مانند آزمون چرخشی عطف، تصادفی بودن پدیده اثبات شده و با تمسک به روش تحلیل چهارگانه شدت- فرکانس، نحوه وقوع آن تحلیل می شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که: -   نحوه وقوع رخدادها سبب مخاطره آمیزتلقی شدن آنها می شود؛ -   مفهوم فرکانس- شدت در ژیومورفولوژی، بیانگر نحوه وقوع حوادث غیرمنتظره و به عبارتی نوعی پیش بینی مشروط است که ما را در مدیریت مواجهه با این رخدادها یاری می دهد.