ارزیابی خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی-عضلانی ناشی از جابجایی بیمار در پرسنل بیمارستانی به روش DINO و PTAI در بیمارستان های منتخب وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

اختلالات اسکلتی-عضلانی مرتبط با کار (Work-related Musculoskeletal Disorders) از مهم ترین عوامل تهدیدکننده سلامت پرسنل بیمارستانی دارای وظیفه جابجایی بیمار در بیمارستان بوده و از شیوع بالایی برخوردار است. به همین منظور این مطالعه باهدف ارزیابی ارگونومیکی خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی-عضلانی در پرسنل بیمارستانی دارای وظیفه جابجایی بیمار شاغل در بخش های مختلف بیمارستان های منتخب وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران به روش DINO و PTAI انجام گرفت.

این مطالعه مقطعی-تحلیلی در بین 245 نفر از پرسنل بیمارستانی دارای وظیفه جابجایی بیمار در بخش های مختلف 4 بیمارستان منتخب وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شهر تهران در سال 1398 انجام گردیده است. در این مطالعه نوع نمونه گیری دو مرحله ای تصادفی خوشه ای بود. داده ها با استفاده از پرسشنامه Body map و پرسشنامه های PTAI و DINO گردآوری گردید.

میانگین و انحراف معیار سن افراد مورد مطالعه 6/9±7/37 سال به دست آمد. 2/72 درصد (177 نفر) افراد مورد مطالعه را مردان و 8/27 درصد (68 نفر) را زنان تشکیل دادند. نتایج نشان داد که 6/88 درصد (217 نفر) از افراد مورد مطالعه در طی 12 ماه گذشته حداقل در یکی از اندام های خود احساس درد و ناراحتی داشتند. کمردرد با 71 درصد (174 نفر)، شایع ترین ناراحتی اسکلتی-عضلانی در پرسنل مورد مطالعه بوده است. بیش ترین نمره PTAI با 8/69 درصد (171 نفر) در سطح دو (ناحیه زرد: نیازمند اقدامات ارگونومیکی) بود. همچنین 8/27 درصد (68 نفر) در سطح سه (ناحیه قرمز: سطح ارگونومیکی ضعیف) قرار داشت. بیش ترین نمره DINO با 6/57 درصد (141 نفر) در سطح دو (ناحیه زرد) و 6/41 درصد (102 نفر) در سطح سه (ناحیه قرمز) قرار داشت. بین نتایج حاصل از هر یک از شاخص های PTAI و DINO با شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی ارتباط معناداری وجود ندارد (05/0<p). همچنین بین سطوح مختلف شاخص DINO با PTAI ارتباط معناداری وجود دارد (0/05>p).

با توجه به یافته های مطالعه، هر دو روش PTAI و DINO می تواند ابزاری مناسب جهت ارزیابی نحوه انتقال بیمار باشد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که افراد مورد مطالعه به دلیل ماهیت کارشان در معرض ریسک فاکتورهای دیگر اختلالات اسکلتی-عضلانی مانند وضعیت های نامناسب بدن حین کار، ایستادن های طولانی مدت و فشار کاری بالا در محیط کار بوده اند که نشان می دهد نیاز به مداخلات ارگونومیک و بهبود شرایط کاری پرسنل در اسرع وقت می باشد.