حمایت از حریم خصوصی بیماران از منظر فقه و حقوق موضوعه

حریم خصوصی از ارزشهای مهمی است که تمام جوامع بشری به آن اهمیت می دهند. با گسترش فناوری اطلاعات و سهولت نقض حق حریم خصوصی داشتن، در کنار شخصی تر شدن زندگی افراد، اهمیت حفظ حریم خصوصی نیز بیشتر شده است  . حفظ  حریم خصوصی در فضاهای مختلف، طیف وسیعی از رفتارها را در برمی گیرد. در حوزه ارایه خدمات پزشکی نیز به واسطه این که دست اندرکاران امر مراقبت و درمان با افراد و حریم خصوصی آن ها در ارتباط هستند، مفهوم حریم خصوصی اهمیت ویژه ای پیدا می کند به گونه ای که عدم رعایت آن، سبب بروز چالش هایی میان بیماران و پزشکان و پرستاران شده است. برخی از این چالش ها ناشی از کمبود فضاهای فیزیکی و پرسنل موردنیاز و... بوده که نتیجه آن ایجاد نارضایتی برای مراجعان و نهایتا اخلال در فرآیند درمان است. هدف این نوشتار تبیین حمایت های فقهی و حقوقی از حریم خصوصی بیماران است.

منابع مورد استفاده در این پژوهش منابع کتابخانه ای در حوزه فقه امامیه، کتب روایی و متون قانونی مرتبط به این موضوع است که با روش کیفی و به توصیف و تحلیل این متون پرداخت شده است؛ علاوه بر این مشاهدات میدانی دست اندرکاران امور درمانی نیز در تبیین اهمیت موضوع مورد اشاره قرار گرفته است.

از بررسی کتب فقهی چنین برمی آید که در مباحث مختلف به بحث حریم خصوصی و وجوب حفظ آن اشاره شده است از جمله عدم جواز تجسس ، عدم جواز استراق سمع و... . قانونگذار جمهوری اسلامی ایران نیز به صورت ناقص و پراکنده از مصادیق حریم خصوصی در قانون اساسی، قانون آیین دادرسی کیفری، قانون مجازات اسلامی و برخی آیین نامه ها و مصوبات پراکنده حمایت-هایی نموده است.