دورنمای تغییرات نمایه های بارش سواحل جنوبی دریای خزر در دوره 2050-2021 برای کاهش مخاطرات

بارش به عنوان یکی از مهم ترین عناصر چرخه هیدرولوژیکی، تحت تاثیر تغییر اقلیم است و می تواند سبب بروز شرایط جدیدی در منابع آب شود. از این رو شبیه سازی متغیر بارش به خصوص برای آینده می تواند در برنامه ریزی در زمینه مدیریت منابع آب بسیار بااهمیت باشد. در پژوهش حاضر برای پایش و شبیه سازی شرایط بارش آینده در سواحل جنوبی دریای خزر (استان های گیلان و مازندران) ابتدا داده های روزانه هفت ایستگاه همدید آستارا، بندرانزلی، رشت، رامسر، بابلسر، قراخیل و نوشهر برای دوره زمانی 2015-1986 به عنوان دوره پایه از سازمان هواشناسی و داده های روزانه مدل CanECM2 با سه سناریوی RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 از وبگاه مرکز تحلیل و مدل سازی اقلیمی کانادا دریافت شد. برای شبیه سازی بارش در دوره 2050-2021 از مدل ریزمقیاس نمایی آماری SDSM استفاده شد. پس از تایید کارایی مدل، مقادیر بارش برای دوره آینده (2050-2021) شبیه سازی شد. سپس نمایه های حدی شدت، مدت و فراوانی بارش برای دوره های پایه و آینده محاسبه شد. نتایج هر سه سناریو نشان داد که مجموع بارش سالانه در منطقه تحقیق به طور متوسط بین 20 تا 70 میلی متر نسبت به دوره پایه (2015-1986) افزایش می یابد. همچنین نتایج تحلیل نمایه های حدی بارش در دوره پایه و آینده نشان دهنده افزایش بارش های بیش از 1 میلی متر در همه ایستگاه های تحت مطالعه و افزایش بارش های بیش از 10 میلی متر در بیشتر ایستگاه های تحت مطالعه (به جز بابلسر و قراخیل) در دوره آینده نسبت به دوره پایه است. اما بارش های بیش از 20 میلی متر در دوره آینده مشابه دوره پایه بوده و به نظر می رسد که تغییر چندانی نداشته است. همچنین نتایج حاکی از کاهش روزهای خیلی مرطوب و بی نهایت مرطوب در ایستگاه های رامسر و نوشهر و افزایش آن در بخش های غربی و شرقی نسبت به دوره پایه بود. افزون بر این، نتایج حاکی از کاهش طول دوره خشک در دوره آینده نسبت به دوره پایه بود. مقادیر بارش حدی زیادی برای منطقه پیش بینی می شود، به طوری که سبب افزایش متوسط بارش سالانه منطقه خواهند شد.