بررسی و تحلیل دوره مس و سنگ دشت ملایر با استناد بر کاوش لایه نگاری تپه-گوراب

تپه گوراب در روستای جوراب (گوراب) از توابع شهرستان ملایر در استان همدان واقع است، این تپه در 12 کیلومتری جنوب شهر ملایر و در مجاورت جاده ارتباطی ملایر اراک قرار دارد. پژوهش های باستان شناسی در تپه گوراب در سال 1385 به سرپرستی علی خاکسار منجر به شناسایی ادوار فرهنگی مختلف شامل؛ مس و سنگ میانی و جدید، آهن III؟ هخامنشی؟، اشکانی، ساسانی، اوایل دوره اسلامی، سلجوقی، ایلخانی. از ادوار فرهنگی مهم تپه گوراب می توان به آثار و یافته های مس و سنگی اشاره نمود که در میان یافته های فرهنگی این دوره، شواهد معماری خاصی یافت نشد. در تاریخ گذاری مطلق انجام گرفته در تپه گوراب براساس نمونه های کربن 14، 3 نمونه مربوط به دوره مس و سنگ می باشد که می توان دوره مس و سنگ میانی و جدید را در این تپه تایید نمود. در این نوشتار با استناد به داده های فرهنگی حاصل از کاوش (سفال و داده های کربن 14) و همچنین استفاده از منابع کتابخانه ای و گزارش ها به بررسی و تحلیل فرهنگ های دوره مس و سنگ  تپه گوراب پرداخته می شود. نتایج پژوهش بیانگر آن است که آثار و یافته های فرهنگی دوره مس و سنگ تپه گوراب قابل مقایسه با سایر محوطه های مس و سنگی غرب ایران ازجمله گودین VI، VII، سیاه بید قدیم و ماران است.