فراتحلیل مطالعات زنان سرپرست خانوار در ایران

در سال های اخیر در بسیاری از کشورها اعم از توسعه یافته و درحال توسعه افزایش قابل توجهی در تعداد زنان سرپرست خانوار پدید آمده است، به طوری که در چند دهه اخیر، بیشتر از یک سوم خانوارها بنا به دلایلی مانند طلاق، تجرد قطعی و مهاجرت توسط زنان سرپرستی می شوند. روش مورداستفاده در این پژوهش، مطالعه اسنادی و کتابخانه ای و فراتحلیل است. جامعه آماری این مطالعه 59 مقاله و پایان نامه مرتبط با موضوع زنان سرپرست خانوار است. نتایج مطالعات در چهار بعد وضعیت اقتصادی، آموزش و مهارت، شبکه ها و مناسبات اجتماعی، سلامت و بهداشت روانی نشان می دهد که اولین و مهمترین دغدغه زنان سرپرست خانوار مشکلات اقتصادی و مسئله اشتغال است. از دیگر مشکلات مهم این زنان می توان به انواع مشکلات جسمانی و روانی، بی سوادی و کم سوادی و عدم آموزش، اشتغال در مشاغل حاشیه ای و غیررسمی و بی ثبات و کم درآمد، عدم امنیت در تعاملات اجتماعی، تجربه خشونت در روابط، طرد از سوی شبکه های روابط اجتماعی، عدم جامعه پذیری اقتصادی، عدم خودباوری، عدم مهارت های اجتماعی و شغلی، عدم دسترسی به منابع اشاره نمود و این در حالی است که این زنان از حمایت های قانونی اندکی برخوردار هستند. زنان سرپرست خانوار مجبور به ایفای نقش های چندگانه ای در جامعه هستند که اغلب در تعارض با یکدیگر قرار دارند و این مسئله آنان را با مشکلات جسمانی، روانی، اقتصادی، ارتباطی و... مواجه می سازد. لذا با شناخت مسایل زنان سرپرست خانوار سیاستگذاری در راستای تدوین برنامه های مداخله ای جهت بهبود وضعیت آنان توسط نهادهای حمایتی ضروری به نظر می رسد.