نسبت عینیت و ارزش باری علوم اجتماعی با توجه به دیدگاه فیلسوفان مسلمان

رابطه ارزش و علوم اجتماعی همواره از موضوعات مورد بحث در میان جامعه شناسان و نیز فیلسوفان علوم اجتماعی بوده است. پر واضح است که این بحث اصالتا مبحثی فلسفی است و آنگاه که جامعه شناس ردای فیلسوف به تن می کند، در باب آن به بحث و نظر می پردازد. متفکران بسیاری برای حفظ عینیت علوم اجتماعی بر این باور بوده اند که علوم اجتماعی باید مستقل از ارزش ها باشد. برخی دیگر برای توضیح بهتر این منظور و یا عبور از این قرایت رادیکال، از دو مقام کشف و توجیه یاد کرده اند. روشن نبودن مفاهیم مرتبط با این موضوع و دقیق نبودن محل نزاع بر ابهام این بحث افزوده است. در این مقاله با بررسی معنای ارزش، عینیت و با تفکیک مقام های علوم اجتماعی به شش مقام کشف، مفاهیم، توجیه، پذیرش نظریه، توصیه و کاربرد، ضمن توضیح الزامات هر مقام می کوشیم با استفاده از مبانی فیلسوفان مسلمان در مسیر روشن شدن بحث قدم برداریم.