ارزیابی ریسک اکولوژیکی برخی فلزات سنگین غبار انتشار یافته از صنایع غیرفلزی شهرستان اردکان یزد در تابستان سال 1397: یک مطالعه توصیفی

اجرای برنامه‏های توسعه‏ صنعتی بدون در نظر گرفتن ملاحظات محیط‏زیستی باعث تداوم ورود آلاینده‏ها به هوا شده است. لذا هدف از این مطالعه تعیین ریسک اکولوژیکی برخی فلزات سنگین غبار تعدادی از صنایع غیرفلزی و تعیین بهترین شاخص در ارزیابی آلودگی منطقه اردکان بود.

این مطالعه توصیفی در فصل تابستان سال 1397، با نصب تله های غبار گیر اطراف تعدادی صنایع غیرفلزی انجام شد. پس از جمع آوری غبار، غلظت روی، سرب، آرسنیک، آلومنیوم، کبالت، آهن، برلیوم و مولیبدن توسط دستگاه طیف سنجی جرمی پلاسمایی جفت شده القایی اندازه گیری شد. سپس سطح آلودگی فلزات سنگین بر اساس تعدادی از شاخص های اکولوژیک منفرد و تلفیقی ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمونهای توصیفی انجام شد.

میانگین غلظت روی، سرب، آرسنیک، آلومنیوم، کبالت، آهن، برلیوم و مولیبدن در کلیه نمونه ها به ترتیب 961، 08/62، 19/19، 32/13، 91/36527، 42/1 و 22/2 میلی گرم بر کیلوگرم اندازه گیری شد. بر اساس شاخص آلودگی منفرد عناصر سرب، روی و آرسنیک در کلاس آلودگی شدید و بر اساس شاخص منفرد، فاکتور آلودگی دو عنصر روی و آلومنیوم در کلاس بسیار بالا آلودگی قرار گرفتند. کلاس آلودگی شاخص های تلفیقی درجه آلودگی و درجه آلودگی اصلاح شده به ترتیب قابل توجه تا بسیار بالا و متوسط تا بالا متغیر بود. بر اساس شاخص تلفیقی بار آلودگی، کلیه نمونه ها در کلاس آلوده قرار گرفتند.

شاخص های اکولوژیک منفرد بهترین شاخص ها در ارزیابی شدت آلودگی غبار منطقه هستند که در بین عناصر مورد بررسی، فلز روی را به عنوان فلز بحرانی معرفی می کنند.