تبیین نسبت تخیل هنری با سمبولیسم دینی در دیدگاه کالریج

یکی از کسانی که نظریه تخیل را در دوره رمانتیسم تثبیت نمود، سامویل کالریج است. وی با تمایز میان خیال و تخیل، به رابطه تخیل هنری با زبان نمادین و سمبولیسم هنری پرداخته و تخیل را واجد خصلتی الوهی دانسته، مدعی است طبع معنوی انسان در تخیل او محقق می شود. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، در صدد است ضمن تبیین نظریه کالریج، کاستی های دیدگاه او را مورد بررسی قرار داده، به این پرسش پاسخ دهد که چه نسبتی بین تخیل هنری با رمزپردازی و زبان نمادین در هنر دینی وجود دارد؟ در نگاه کالریج، کنش اندیشیدن با نیروی ذهنی و میانجی به نام تخییل صورت می پذیرد؛ این قوه بسان خدای متلون تلاش می کند تا اندیشه را با عالی ترین شکل، در قالب سمبول ها ارایه نماید. در نتیجه تخیل هنری کنشی خلاقانه، شبیه کار خداوند است. هر چند هنرمند تنها قادر است به مدد سمبولیسم امر بی کران و نامحدود را در گستره ای محدود بازنمایی کند.