کاربرد مبانی آب مجازی در افزایش ارزش اقتصادی منابع آب کشاورزی (مطالعه موردی: دشت اراک)

امروزه ارزش اقتصادی منابع آب به عنوان شاخصی مهم در مصرف بهینه و مدیریت عرضه و تقاضای آب بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در مقاله حاضر با ارتقاء و کاربرد یک مدل ریاضی موجود تعیین ارزش اقتصادی آب، اثر آب مجازی در افزایش ارزش اقتصادی منابع آب بررسی شده است.  این بررسی برای دشت اراک و محصولات استراتژیک گندم، جو، یونجه و ذرت علوفه ای در سه حالت وزن دهی مساحت تحت کشت، حجم آب مصرفی و درآمد محصول انجام شد. اطلاعات لازم شامل اطلاعات هواشناسی، کشاورزی، احجام آب مصرفی و مقادیر هزینه ها و درآمد ها برای سال زراعی 1395- 1394 تهیه و به کار رفت. نتایج نشان داد که ارزش اقتصادی منابع آب کشاورزی دشت اراک در هر سه حالت مختلف وزن دهی، با لحاظ آب مجازی که به جایگزینی محصولات منجر شد، افزایش می یابد. به طوری که با کشت ذرت علوفه ای به جای یونجه در سه روش وزن دهی مساحت تحت کشت، حجم آب مصرفی و درآمد محصول، به ترتیب 36، 28 و 5/40 درصد افزایش در ارزش اقتصادی منابع آب ایجاد می شود. افزایش ارزش اقتصادی منابع آب از راهکارهای نیل به توسعه پایدار و تامین امنیت غذایی است.