بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم دوروم

به منظور بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه 16 ژنوتیپ گندم دوروم، آزمایشی در دو  شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در طی سه سال 93-1391 در ایستگاه تحقیقات دیم سرارود (کرمانشاه) انجام گرفت. داده های حاصل از عملکرد دانه با استفاده از روش های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس عملکرد دانه نشان داد که اختلاف معنی داری بین اثرات اصلی افزایشی ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ در محیط در سطح احتمال 1% وجود دارد. بزرگی اثر متقابل ژنوتیپ در محیط نسبت به اثر ژنوتیپ حدود دو برابر بود که بیانگر وجود احتمالی گروه های مختلف محیطی برای ژنوتیپ های مورد بررسی می باشد. تجزیه گرافیکی بای پلات داده های عملکرد بر اساس مدل AMMI نشان داد که ژنوتیپ ها دارای واکنش متفاوتی به محیط های مورد بررسی بودند، به طوری که ژنوتیپ های سازگار برای هر گروه محیطی تعیین گردید. با توجه به معیار های روش ابراهات و راسل، ژنوتیپ های شماره G1 و G3 با عملکرد بالاتر از میانگین کل، انحراف از رگرسیون حداقل و ضریب رگرسیونی در حد واحد دارای ترکیب مناسبی از عملکرد بالا و پایداری بودند. بر اساس آماره ارزش پایداری  AMMI(ASV)، ژنوتیپ های G13 ، G6 و G10 پایدار ترین ژنوتیپ ها بودند.