ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ های گندم دوروم با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی
خشکی یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده رشد و تولید گیاهان زراعی در اکثر نقاط جهان و ایران شناخته می شود و به عنوان یک تنش چند بعدی گیاهان را در سطوح مختلف تحت تاثیر قرار می دهد. به منظور بررسی تحمل به خشکی 10 ژنوتیپ گندم دوروم، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط تنش و بدون تنش با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی شهرستان کوهدشت انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان دهنده واکنش متفاوت ژنوتیپ های مورد مطالعه برای عملکرد دانه و امکان انتخاب ژنوتیپ ها بر اساس هر کدام از صفات بود. مقایسه مقادیر عددی و رتبه هر ژنوتیپ بر اساس شاخص های تحمل به خشکی نشان داد که براساس شاخص های تحمل به خشکی مبتنی بر عملکرد دانه ژنوتیپ های 1 (Omrab3)، 2 (Hana) و 3 Aria (stork) به عنوان ژنوتیپ های متحمل به خشکی و سایر ژنوتیپ ها به عنوان ژنوتیپ های حساس شناسایی گردیدند.نتایج ضرایب همبستگی بین شاخص ها نشان داد که شاخص های MP، GMP، HAM، STI، دارای همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال 1% با عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش بودند در ضمن بین شاخص های مذکور همبستگی مثبت و معنی داری نیز وجود داشت پس می توان این گونه بیان کرد که شاخص های مذکور، بهترین شاخص ها برای شناسایی ژنوتیپ های برتر می باشند. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که، دو مولفه اول حدود 99 درصد از تغییرات داده ها را توجیه نمودند. بر اساس نمودار بای پلات به روش گابریل ژنوتیپ های مورد مطالعه در دو ناحیه پتانسیل عملکرد بالا و ناحیه پتانسیل عملکرد پایین قرار گرفتند به طوری که ژنوتیپ های 1 (Omrab3)، 2 (Hana) و 3 (Aria (stork)) با قرارگیری در مجاورت بردارهای تحمل به تنش خشکی به عنوانژنوتیپ های برتر شناسایی شدند. تجزیه خوشه ای بر اساس شاخص های برتر، ژنوتیپ های مورد مطالعه را در سه گروه کلی تفکیک کرد که این نتایج با نتایج حاصل از ترسیم بای پلات گابریل مطابقت کامل نشان داد.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.