مضامین کاشی نگاره های دوره قاجار در حرم مطهر رضوی (مطالعه تطبیقی کاشی نگاره معجزه حمله شیران به حمیدبن مهران با تصاویر چاپ سنگی)

کاشیکاری یکی از شیوه های نقش پردازی آرمان گرایانه در تزیینات معماری ایران است، که پیشینه تاریخی آن به قبل از اسلام باز می‎گردد. هنر کاشیکاری در قرون اولیه اسلامی در ایران به‎دلیل افزایش ساخت بناهای مذهبی، به صورت تزیینات در مجموعه های مذهبی نمایان می شود. روند رشد و توسعه حرم مطهر در سراسر تاریخ اسلام و در طول حیات حکومت های اسلامی ادامه داشته است. از این‎رو، نوع معماری و متعلقات آن از جمله کاشیکاری ، در طول تاریخ و دوره های ایلخانی، تیموری، صفوی، قاجار و معاصر به سبک ها و روش های مختلفی انجام شده است. در دوره قاجار تحولات بسیاری در هنر و معماری به ویژه در تزیینات بناها روی داد. در این دوران نقشینه‎کردن دیوار ابنیه جلوه ای نوین یافت. کاشی نگاران این عصر در نقش پردازی، عکاسی، مرسولات پستی،  اسلوب های غربی، سنت های کهن نگارگری، و همچنین کتاب‎های ادبی، تاریخی، مذهبی و تصاویر چاپ سنگی را منبع الهام قرار داده اند. هدف اصلی این مقاله آشنایی با کاشی نگاره‎های دوره قاجار در حرم مطهر و تطبیق کاشی نگاره معجزه حمله شیران به حمیدبن مهران بر پیشانی ایوان شرقی صحن عتیق با تصاویر چاپ سنگی مشابه آن است. سوال این است که کاشی‎نگاره های دوره قاجار در حرم مطهر رضوی شامل چه مضامینی می شوند؟ آیا می توان کاشی نگاره معجزه امام رضا (علیه السلام) در مجلس مامون (حمله شیران به حمیدبن مهران) را متاثر از تصاویر  چاپ سنگی مشابه دانست؟ در صورت تاثیرپذیری این کاشی نگاره از تصاویر چاپ سنگی، این تاثیرها چه مواردی را شامل می شود و با اثر کدام هنرمند تصویرساز مطابقت بیشتری دارد؟ مطالب و تصاویر پژوهش به روش میدانی و کتابخانه ای گردآوری شده و با رویکرد توصیفی و تحلیلی همراه با تفسیر تصویرها و تطبیق آن ها نگارش یافته است.