ویژگی های ژئوشیمیایی و ایزوتوپی گازهای گسیل شده از گل فشان پیرگل، جنوب شرق ایران

گل فشان ها مجراهای مهاجرت رو به بالای سیالات عمیق پرفشار در حوضه های رسوبی در نتیجه نیروهای عمدتا فشارشی هستند. گل فشان پیرگل به عنوان بزرگ ترین گل فشان ایران بین دو آتشفشان تفتان و بزمان در جنوب شرق ایران واقع شده است. مطالعات ژیوشیمیایی و ایزوتوپی بر روی گازهای منتشر شده از مکان های تراوش فعال این گل فشان برای تعیین منشا گازهای هیدروکربوری و غیرهیدروکربوری انجام شد. داده های ترکیب شیمیایی گاز نشان می دهد که دی اکسیدکربن گاز خروجی غالب و متان دومین گاز خروجی در این گل فشان است. مقادیر کمی از گازهای هیدروکربوری سنگین تر مانند اتان، پروپان، ایزوبوتان و ان- بوتان هم مشاهده شد. منشا ترموژنیک گازهای هیدروکربوری توسط نسبت متان به مشتقات هیدروکربوری سنگین تر (C1/C2+) پایین و مقادیر δ13C متان  از 7/40- تا ‰ 2/42- آشکار می شود که ممکن است مرتبط با شکستن حرارتی موادآلی ناشی از وجود فرآیندهای حرارتی یا منابع گرمایی باشد. حضور گازهای هیدروکربنی ترموژنیک در گل فشان پیرگل می تواند بیانگر احتمال حضور سیستم هیدروکربوری در این منطقه باشد. مقادیر ایزوتوپی کربن دی اکسیدکربن  از 9/11- تا ‰8/13- در گازهای تجزیه شده نیز حدواسط بین دی اکسیدکربن تولید شده در طی فرآیند ترموژنیک موادآلی و دی اکسیدکربن ناشی از سیستم های آتشفشانی است. نقش گوشته بالایی به عنوان یکی از منشاهای احتمالی گازهای خروجی از گل فشان پیرگل توسط مقادیر ایزوتوپی هلیم 3He/4He از 58/1 تا  R/Ra61/1 مشخص می شود که ممکن است مرتبط با حضور سیالات سیستم های زمین گرمایی منطقه باشد.