شواهدی از محوطه های یانیقی در حاشیه رودخانه قره چای ، غرب استان مرکزی

دوره مفرغ به دلیل وجود فرهنگ های متفاوت و نبود پژوهش های باستان شناسی منسجم، یکی از دوره های کمتر شناخته شده در پیش از تاریخ فلات ایران محسوب می شود. یکی از فرهنگ های منسوب به این دوره فرهنگ یانیق است که از اواخر هزاره چهارم ق.م تا اواخر هزاره سوم ق.م در بخش وسیعی از شمال غرب، غرب و بخش هایی از مرکز فلات ایران گسترش یافته است. بررسی های باستان شناسی انجام شده وجود این فرهنگ را در بخش های مرکزی و غربی مرکز فلات و زاگرس مرکزی تایید کرده است. طی بررسی های باستان شناسی انجام گرفته در غرب استان مرکزی، نه محوطه استقراری بزرگ مربوط به فرهنگ یانیق واقع در حاشیه رودخانه قره چای شناسایی شد. بررسی موقعیت استقراری محوطه ها نشان می دهد که از نه محوطه مطالعه شده، سه محوطه در امتداد رودخانه قره چای و در ارتفاع 1700 متر از سطح دریا و شش محوطه دیگر در امتداد سرشاخه های رودخانه قره چای و در ارتفاع بالای 2100 متر از سطح دریا واقع شده اند. در این نوشتار سعی شده تا ضمن تبیین جایگاه فرهنگ یانیق در غرب استان مرکزی به عنوان یکی از نقاط اتصال فرهنگ های مرکز فلات ایران با زاگرس مرکزی، اهمیت استقرارهای مربوط به این دوره ارزیابی و بررسی شود. نزدیکی این منطقه به مرکز فلات ایران از جهات شمال شرقی و شرقی از یک سو و ارتباط آن با حوزه زاگرس مرکزی از جهات شمال غربی و غربی از سوی دیگر می تواند نشان دهنده وجود برهم کنش های فرهنگی متفاوت در منطقه باشد.