عوامل موثر بر وقوع ناآرامی ها در کشور عراق (مطالعه موردی ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی اعتراضات سال 2019)

اعتراضات سیاسی یکی از انواع کنش های سیاسیمحسوب می شود. عراق پس از صدام بارها شاهد چنین اعتراضاتی بوده است.آخرین مورد از این اعتراضات در پاییز 1398 رخ داد. هدف پژوهش حاضر شناسایی علت ناآرامی های سیاسی در عراق و چرایی تبدیل اعتراضات اخیر به شکل ضد نظام است.

برای انجام پژوهش حاضر از نظریه محرومیت نسبی تدرابرت گر و روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است.

طبق یافته های پژوهش، میزان درآمد نفتی و رشد اقتصادی عراق طی سال های گذشته انتظارات ارزشی را در میان جوانان، که 59 درصد جمعیت را تشکیل می دهند، بالا برده و به تعارض با توقعات ارزشی در آنها منجر شده است. لذا با مشاهده میزان فقر، فساد و بیکاری و مقایسه کشور خود با دیگر دولت های منطقه دچار نوعی احساس محرومیت نسبی شده اند. بنابراین کنش های سیاسی آنها شکل خشونت آمیز و اعتراضی به خود گرفته است.

با توجه به اینکه رفع احساس محرومیت نسبی در شهروندان نیازمند اقدامات ساختاری و جدی است و انجام این کار در کوتاه مدت عملا امکان پذیر نیست، لذا می توان گفت تا زمانی که اصلاحات اقتصادی لازم در عراق انجام نپذیرد و کنش های سیاسی شهروندان عراقی در قالب جنبش های مدنی و احزاب دنبال نگردد وقوع اعتراضات خشونت بار همانند پاییز 1398 در شهرهای عراق امری طبیعی و قابل تصور خواهد بود.