مقایسه کارایی روش های مختلف تخمین پارامترهای مدل هیدروگراف واحد لحظه ای Nash در شبیه سازی سیلاب (مطالعه موردی: رودخانه های الندچای، قره چای، مهابادچای و زاب)

مدل مفهومی هیدروگراف واحد لحظه ای Nash یکی از مدل های کارآمد در شبیه سازی فرآیندهای هیدرولوژیک نظیر پدیده بارش روان‏آب می باشد. دو پارامتر مدل Nash شامل n و K می باشند. روش های مختلفی برای تخمین پارامترهای مذکور ارایه شده اند. عدم دقت در تخمین پارامترهای مدل (n و K) باعث بروز خطا در هیدروگراف شبیه سازی شده می شود. در این تحقیق، روش های مختلف تخمین پارامترهای مدل Nash برای شبیه سازی سیلاب در پنج ایستگاه هیدرومتری شامل بیطاس، کوتر، ملهذان، بدلان و گرژال واقع در آذربایجان غربی مورد مقایسه قرار گرفتند. از هر ایستگاه پنج رویداد انتخاب و سپس پارامترهای مدل  Nash توسط روش های به کارگرفته شده برای تمامی رویدادهای سیل محاسبه گردید. یک رویداد سیل ثبت شده در هر ایستگاه به صورت تصادفی انتخاب و سپس با استفاده از مقادیر متوسط پارامترهای  Nash برای چهار رویداد باقی مانده، هیدروگراف سیل منتخب شبیه سازی شد. نتایج شاخص های آماری به کاررفته در مرحله صحت سنجی مناسب ترین روش برای هر ایستگاه مورد مطالعه را معرفی نمود. نتایج نشان داد که آن دسته از روش هایی که از ویژگی های هیدروگراف سیل های موجود جهت برآورد پارامترهایمدل Nash برای شبیه سازی رویداد سیل استفاده می کنند، نسبت به روش های مبتنی بر خصوصیات فیزیکی حوضه و توزیعات آماری کارایی بهتری دارند. بنابراین، با توجه به نتایج شاخص های آماری، سه روش مبتنی بر هیدروگراف جریان، برای همه ایستگاه های مورد مطالعه (گرژال (m3/s 99/12<RMSE<01/11)، کوتر (m3/s 80/1<RMSE<79/1)، ملهذان (m3/s 14/1<RMSE<13/1)، بدلان (m3/s 74/1<RMSE<73/1) و بیطاس (m3/s 14/0RMSE=)) به عنوان مناسب ترین روش ها جهت تعیین پارامترهای مدل Nash پیشنهاد می شوند.