اثر سطوح مختلف نیتروژن و سلنیوم بر کارایی مصرف نیتروژن و برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی پیاز خوراکی (Allium cepa L.)

به منظور بررسی اثر سلنیوم و نیتروژن بر برخی ویژگی های رشدی و بیوشیمیایی پیاز خوراکی (توده ی زرد اصفهان)، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه ی طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه رازی و در سال 1396 اجرا شد. در این آزمایش فاکتور اول شامل زمان تقسیط کود نیتروژن (بر اساس آزمون خاک که شامل 500 کیلوگرم اوره در هکتار بود) در شش سطح شامل (عدم مصرف کود، کل کود در زمان نشاء، یک دوم کود در زمان نشاء، یک سوم کود در زمان نشاء، یک دوم کود در زمان نشاء+ یک دوم کود در زمان شروع سوخ دهی، یک سوم کود در زمان نشاء+ یک سوم کود در زمان شروع سوخ دهی+ یک سوم کود در زمان توسعه سوخ) و فاکتور دوم محلول پاشی برگی سلنیوم در سه سطح (صفر، 10 و 50 میلی گرم بر لیتر سلنات سدیم) بود. با مصرف سه مرحله ای کود نیتروژن بیشترین میزان عملکرد پیاز (44/21 کیلوگرم بر مترمربع)، وزن تر پیاز (83/251 گرم در سوخ)، طول سوخ (190/84 میلی متر)، قطر سوخ (66/78 میلی متر)، فنول کل (87/19 میلی گرم بر گرم وزن تازه)، فلاونویید کل (30/9 میلی گرم بر گرم وزن تازه) و فعالیت آنتی اکسیدانی (44/11 درصد) مشاهده شد. سلنیوم نیز تاثیر مثبتی بر صفات مورد بررسی (عملکرد، وزن تر، طول و قطر سوخ و فلاونویید کل) داشت. با توجه به نتایج به دست آمده کاربرد توام سلنیوم همراه با نیتروژن نقش بسیار مهمی در بهبود خصوصیات رشدی پیاز از جمله وزن خشک سوخ (73/84 گرم در سوخ) و نیز کارایی بهره برداری نیتروژن (1 کیلوگرم بر میلی گرم وزن خشک سوخ) داشت. در نتیجه کاربرد سه مرحله ای کود نیتروژن (مصرف یک سوم در زمان کشت نشاء+ یک سوم در زمان شروع سوخ دهی+ یک سوم در زمان توسعه سوخ همراه با 50 میلی گرم بر لیتر سلنات سدیم) توصیه می شود.