بهینه سازی محیط کشت جهت پینه زایی گیاه خرفه (Portulaca oleracea) و تاثیر عصاره مخمر بر ترکیبات آنتی اکسیدان

خرفه، Portulaca oleracea، به علت داشتن ترکیبات آنتی اکسیدانی فراوان و اسیدهای چرب مهم مانند امگا-3 و 6، به عنوان گیاهی ارزشمند مورد توجه می باشد. در آزمایش اول ریزنمونه های حاصل از دانهال های استریل (برگ، ساقه و جوانه انتهایی) در محیط کشت های MS و ½MS حاوی غلظت های 0، 0/1، 0/3 و 0/5 میلی گرم در لیتر BAP و NAA در قالب طرح کاملا تصادفی به منظور توان پینه زایی مورد بررسی قرار گرفتند. صفات مورفولوژیکی پینه ها پس از 5 ماه رشد در دمای 25 درجه سانتی گراد و 16/8 ساعت به ترتیب روشنایی و تاریکی، بررسی شد. مشاهدات موید تشکیل پینه های بادوام، سبزرنگ و دارای بافت فشرده از ریزنمونه های ساقه بودند. بیشترین درصد پینه زایی، اندازه، وزن تر و خشک پینه به محیط کشت MS حاوی غلظت توام 5/0 میلی گرم در لیتر BAP و NAA تعلق داشت. آزمایش دوم با هدف بررسی عصاره مخمر بر محتوای ترکیبات فنلی و ظرفیت آنتی اکسیدانی پینه های حاصل انجام شد. برای این منظور پینه های 21 روزه به محیط کشت  MSدارای تیمار هورمونی منتخب آزمایش اول منتقل و با غلظت های صفر، 125، 250 و 500 میلی گرم در لیتر عصاره مخمر تیمار شدند. بیشترین محتوای فنل (664/12میلی گرم اسید گالیک در صد گرم وزن خشک)، فلاونویید (42/25میلی گرم کویرستین در صد گرم وزن خشک) و FRAP (787/0میکرو مول آهن در گرم وزن خشک) به پینه های تیمار شده با 500 میلی گرم در لیتر عصاره مخمر تعلق داشت. در این آزمایش حداکثر میزان DPPH IC50 (2/42 میلی گرم در میلی لیتر) به تیمار شاهد اختصاص داشت.