پایان بندی در غزلیات شمس: کنش های گفتاری و وجوه وانمایی حضور

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:

کارکرد پایان بندی در متن را بنا به این تصور که به مثابه نقطه اوج متن-روایت مفروض است، می توان گره گشایی از موضوع مورد بازنمایی دانست اما به شکل خاص، پایان بندی می تواند همسو با معرفتشناسی حاکم بر متن و وضعیت سوژه های متنی منجر به دلالت انگیزهای ویژه باشد. از میان متن های ادبی کلاسیک فارسی، پایان بندی برخی از متن های عرفانی از جمله غزل های دیوان شمس همسو با معرفت شناسی عرفانی، وجهی متمایز دارد. در این نوشتار دلالت انگیزی ویژه پایان بندی در غزلیات شمس به شیوه توصیفی-تحلیلی دلالت یابی و تفسیر شده است. نتیجه نشان می دهد که راوی-عاشق غزل های دیوان شمس، همسو با معرفت شناسی حاکم بر متن، هویت یا مقام سوژگی موقتی که بنا به کنش بازنمایی یا روایت گری رخداد-وضعیت ها در بخش آغازین و میانی روایت ها بدست می آورد، در پایان بندی با توسل به کنش های گفتاری خاموشی در معنای اصطلاحی آن پس زده، مانع از تثبیت آن می شود. به عبارتی دیگر راوی-عاشق غزلیات شمس در اغلب غزل ها، پس از بازنمایی  اضطراب و اشتیاق برآمده از حضور و وحدت از دست رفته، سعی می کند در پایان بندی غزل ها، بنا به «استعاره دوری» بازگشت به اصل و جهان پیشانشانگانی، با انجام و اجرای دو دسته از «کنش های گفتاری» خاموشی شامل«خاموشی به مثابه سخن نگفتن» و «خاموشی به مثابه به نمایندگی سخن گفتن»، به وانمایی یا اجرای حال حضور پرداخته، به صورت نمادین در آن تجربه شرکت نماید. حسب این وانمایی، پایان بندی غزل های مذکور به بستار نرسیده، با ساختاری حلقوی، خواننده-مشارک را با نوعی ناتمامی مواجه کرده یا در آن تجربه شریک می کند.

زبان:
فارسی
صفحات:
107 تا 133
لینک کوتاه:
magiran.com/p2134714 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!