بررسی کنترل ویژگی های رخساره ای و فرایندهای دیاژنزی بر کیفیت مخزنی سازند فهلیان در ناحیه زاگرس مرکزی

سازند فهلیان شامل توالی کربناته نسبتا ضخیمی از گروه خامی به سن نیوکومین- بارمین است. مطالعه های رسوب شناسی انجام شده روی این سازند در دو برش از زون ایذه و دو چاه از بخش جنوبی فروافتادگی دزفول به شناسایی 12 ریزرخساره در چهار کمربند رخساره ای شامل پهنه جزرومدی، رمپ درونی (لاگون، پشته های لیتوکودیومی- جلبکی و شول های بایوکلستی- پلوییدی)، رمپ میانی و رمپ بیرونی منجر شد. محیط رسوب گذاری سازند فهلیان در ناحیه مطالعه شده، رمپ کربناته هم شیب پیشنهاد می شود. مهم ترین فرایندهای دیاژنزی شناسایی شده شامل انحلال، میکرایتی شدن، تراکم، دولومیتی شدن، سیلیسی شدن، پیریتی شدن، سیمانی شدن و شکستگی است که طی مراحل مختلف دیاژنز دریایی، جوی و دفنی کم عمق تا عمیق ایجاد شده اند. مطالعه های چینه نگاری سکانسی به تفکیک چهار سکانس رسوبی در این سازند منجر شدند که با توجه به سن نسبی آنها بر اساس بایوزون های تفکیک شده، ضخامت سکانس ها و تطابق آنها با نواحی مجاور به طور محتمل سکانس های رده سوم هستند. مطالعه های کیفیت مخزنی گویای تاثیر ویژگی های رخساره ای و فرایندهای دیاژنزی بر ویژگی های مخزنی سازند فهلیان است. رخساره های مهم مخزنی این سازند شامل رخساره های ریف ها/پشته های کومه ای لیتوکودیومی- جلبکی (در میدان گرنگان) و رخساره های پرانرژی متعلق به زیرمحیط پشته های ااییدی، پلوییدی و بایوکلستی (در میدان گچساران) هستند؛ این رخساره ها اغلب در سیستم تراکت تراز بالا (HST) گسترش یافته اند و زون های مهم مخزنی سازند فهلیان را ایجاد کرده اند. تخلخل های اولیه از نوع بین دانه ای و درون دانه ای همراه با تخلخل های انحلالی (حفره ای و قالبی) مهم ترین حفره ها در این رخساره ها هستند؛ علاوه بر این، رخساره های متعلق به رمپ میانی برخی افق های مخزنی باکیفیت را در سیستم تراکت پیش رونده (TST) ایجاد کرده اند که در این افق ها، تخلخل های بزرگ مقیاس (ماکروسکوپی) گسترش چندانی ندارند و ریزتخلخل ها مهم ترین عامل ایجاد کیفیت مخزنی اند.