تحلیل پارودی در خارستان ادیب قاسمی کرمانی

پارودی یا نقیضه، ترفندی هنری است که در آن تقلیدی طنزآمیز از اثر ادبی جدی صورت می گیرد. در این پژوهش، خارستان، پارودی طنزآمیز ادیب قاسمی کرمانی (1308-1238 ش) در دو سطح روساخت و ژرف ساخت، یعنی لفظ و صورت و معنا، به روش تحلیل مقایسه ای محتوای متن و با استفاده از ابزار کتابخانه ای، بررسی شده است. ادیب کرمانی، یکی از نویسندگان و شاعران حوزه ادبیات انتقادی و فولکوریک است و کتاب خارستان وی به پیروی از گلستان سعدی نوشته شده و او در قبال واژه های استوار، اصیل و ادبی و موضوعات جدی مطرح در گلستان، از کلمات و عبارات خاص و موضوعات غیرجدی و عمدتا مطایبه آمیز و انتقادی استفاده کرده است. پاسخ به سوال اصلی تحقیق، یعنی چگونگی کاربرد مهم ترین ابزارهای نقیضه پردازی در اثر مذکور و میزان موفقیت قاسمی در آن، هدف نویسندگان است. نتیجه پژوهش نشان می دهد که نویسنده توانسته با کاربرد واژگان محلی و عامیانه، تعبیرات و اصطلاحات صنف شال بافان، کنایات و ضرب المثل های خاص مردم کوچه و بازار، در شکل ساختاری گلستان، به تناوب، هر سه نوع نقیضه لفظی، صوری و محتوایی را در اثر خود بگنجاند و در شکل دادن نقیضه ای طنزآمیز بر گلستان سعدی، موفقیتی نسبی را کسب کند.