اثر روش های خاک ورزی و کاشت بر ویژگی های فیزیکی خاک، عملکرد دانه و راندمان تبدیل برنج (.Oryza sativa L) رقم هاشمی

به منظور بررسی اثر روش های خاک ورزی وکاشت بر ویژگی های خاک، عملکرد دانه و خصوصیات تبدیل برنج، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1396 و 1397 در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل روش های خاک ورزی در سه سطح؛ روتاری تراکتوری، خاک همزن مرسوم تیلری و پادلر دوار تیلری، به عنوان عامل اصلی و روش های کاشت در سه سطح؛ نشاکاری دستی، نشاکاری با ماشین نشاکار و کاشت مستقیم بذر در خاک غرقاب، به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که تیمارهای خاک ورزی اثر معنی داری بر عمق نفوذ مخروط سقوطی و چگالی خاک داشتند. بیشترین عمق نفوذ مخروط سقوطی (86/10 سانتی متر) و کمترین چگالی ظاهری (86/0 گرم بر سانتی متر مکعب) در خاک ورزی با روتاری تراکتوری بدست آمد. نتایج نشان داد که صفات ارتفاع بوته (01/144 سانتی متر) و تعداد پنجه (344 پنجه در مترمربع) در کاشت مستقیم بذر به طور معنی داری بیشتر از روش های کاشت نشاکاری ماشینی و دستی بود. بالاترین شاخص برداشت و مقاومت فشاری (به ترتیب 2/49 درصد و 73/5 نیوتن) در نشاکاری ماشینی بدست آمد که تفاوت معنی داری با کاشت مستقیم بذر و نشاکاری دستی داشت. حداکثر تعداد خوشه در متر مربع در کاشت مستقیم بذر (288 خوشه در متر مربع) و نشاکاری ماشینی (284 خوشه در متر مربع) بدست آمد که با نشاکاری دستی (261 خوشه در مترمربع) تفاوت معنی داری داشت. روش های خاک ورزی، کاشت و برهمکنش آنها اثر معنی داری بر میزان دانه های سالم، خرد و راندمان تبدیل نداشتند. نتایج این آزمایش نشان داد که در خاک ورزی با استفاده خاک همزن های تیلری و روش های کاشت نشاکاری ماشینی و کاشت مستقیم بذر می توان علاوه بر حفظ ویژگی های فیزیکی خاک، عملکرد دانه مناسبی در برنج بدست آورد.