سنجش و ارزیابی ترکیبات فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه Rheum turkestanicum Janisch

گیاهان به علت خواص احیا کنندگی و شیمیایی آنها در متابولیت های ثانویه مانند فنل ها، فلاونوییدها و دیگر ترکیبات زیستی فعالیت آنتی اکسیدانی بالایی را دارا می باشند.Rheum turkestanicumJanisch  گیاهی از خانواده Polygonaceae است که در استان خراسان به طور گسترده ای برای دیابت استفاده می شود. در این پروژه که بخشی از یک طرح ملی است، میزان سطوح نسبی فعالیت آنتی اکسیدان، فنل تام، فلاونویید تام، آنتوسیانین تام و محتوای قندهای محلول و غیر محلول در Rheum turkestanicum    اندازه گیری شده است.

 بخشی از شاخه هایRheum turkestanicum از منطقه درگز واقع در شمال شرق ایران جمع آوری و سپس در دمای اتاق خشک شدند. بخش هوایی گیاه سپس توسط آسیاب به حالت پودر درآمد و پنج گرم از پودر گیاهی با 300 میلی لیتر آب دیونیزه ترکیب و مخلوط حاصل پس از 24 ساعت و با استفاده از کاغذ صافی واتمن شماره یک صاف گردید. تعیین مقادیر فنول تام، فلاونویید تام، آنتوسیانین، قندهای محلول و ویژگی آنتی اکسیدانی عصاره آبی به ترتیب از طریق روش های استاندارد فولین شیکالتو، رنگ سنجی کلرید آلومینیوم، واگنر، فنول اسید سولفوریک، DPPH و با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتری انجام شد.

نتایج حاصل از این پروژه نشان داد مقدار اسیدهای فنلی و فلاونویید کل موجود در گیاه Rheum turkestanicum  به ترتیب با 123.8 و 116 میلی گرم/گرم وزن خشک در مقایسه با سایر ترکیبات زیستی در بالاترین سطح قرار داشت. همچنین ویژگی آنتی اکسیدانی عصاره گیاه 6.42 میلی گرم/گرم وزن خشک اسید آسکوربیک محاسبه شد.

 این واقعیت نشان می دهد که اسیدهای فنولیک و فلاونوییدها نقش اصلی را در خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد دیابتی در گیاه Rheum turkestanicum دارند. همچنین نتایج طرح نشان میدهد گیاه Rheum turkestanicum به خاطر دارا بودن مقادیر بسیار بالای متابولیت های ثانویه نظیر فنل ها و فلاونوییدها میتواند به عنوان منبع مهم آنتی اکسیدان ها در صنایع غذایی و دارویی به کار رود.