ارزیابی فرهنگ ایمنی و ارتباط آن با ویژگی های شخصیتی مدیران اماکن ورزشی

ورزش جزء فعالیت های پرخطر بوده و آسیب های حرفه ای آن زیاد است. ارتقاء فرهنگ ایمنی راهکاری اساسی در جهت کاهش این گونه حوادث محسوب می شوند. با توجه به نقش و مسئولیت مدیران اماکن ورزش در ایمنی و سلامت ورزشکاران، تماشاگران و سایر مراجعین، هدف این پژوهش ارزیابی فرهنگ ایمنی در بین مدیران اماکن ورزشی براساس مدل سازمان انرژی اتمی و ارتباط آن با ویژگی های شخصیتی آنان بود.

جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه ی مدیران اماکن ورزشی کشور بود که بر اساس آمار شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی کشور شامل 22167 نفر می باشد. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 379 نفر انتخاب شد.  با توجه به تعیین سطحی از خطا به منظور عدم دریافت پرسش نامه های سالم و کامل تعداد 416 پرسش نامه توزیع گردید که در نهایت 400 پرسش نامه مناسب و بدون نقص جمع آوری شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روش نمونه گیری به صورت خوشه ای مرحله ی انجام گرفت و در نهایت نمونه به صورت تصادفی ساده انتخاب گردید. ابزار این پژوهش شامل دو پرسشنامه ویژگی های شخصیتی آیزنک (1968) به همراه متغیرهای دموگرافیکی و پرسشنامه فرهنگ ایمنی مشتمل بر 35 سوال مرتبط با پنج حوزه یادگیری و آموزش، مسئولیت پذیری، اولویت ایمنی، رهبری و یکپارچکی ایمنی بود.  برای حصول اطمینان از روایی محتوایی و ظاهری پرسشنامه، ویرایش اولیه آن مورد بررسی متخصصان و صاحب نظران در این زمینه قرار گرفت و با توجه به نظرات و پیشنهادهای آن ها اصلاحات لازم بر روی سنجه ها انجام شد و پس از تایید مورد استفاده قرار گرفت. پایایی پرسشنامه ها نیز در یک مطالعه مقدماتی از طریق آلفای کرونباخ به ترتیب 76/0 و 82/0 به دست آمد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی (جداول فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل واریانس، تی مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون لجستیک) با استفاده نرم افزار spss19 در سطح معنی داری (05/0p<) استفاده گردید.

نتایج نشان داد که میانگین فرهنگ ایمنی مدیران اماکن ورزشی 12/130 بود که مطابق قاعده تعریف شده مثبت ارزیابی می گردد، فرهنگ ایمنی مثبت در بین زنان نسبت به مردان به صورت معناداری وضعیت بهتری دارد. فرهنگ ایمنی با درونگرایی رابطه مستقیم و معنادار و با برونگرایی رابطه معکوس و معناداری دارد. برونگرایی در پیش بینی فرهنگ ایمنی مدیران اماکن ورزشی سهم بیشتری دارد. نتایج نشان داد که رابطه معناداری بین نمره فرهنگ ایمنی مدیران و سطح تحصیلات وجود ندارد.  در همین راستا رتبه بندی میانگین ها در ابعاد فرهنگ ایمنی نشان داد که اولویت به ایمنی با میانگین (5/31) و مسئولیت پذیری با میانگین (2/24) بیشترین و کمترین میانگین را به خود اختصاص داده اند.

به نظر می رسد ویژگی های شخصیتی زنان و خطرپذیری کمتر آنان نسبت به مردان باعث می شود که با پذیرش حداقل ریسک و فرهنگ ایمنی بالاتر وظایف محوطه را به انجام رسانند. همچنین بر خلاف برونگراها  افراد درونگرا، متفکر، محتاط و پایبند به قواعد و مقررات هستند. بکارگیری قوانین سبب رشد فرهنگ ایمنی مثبت و کاهش اعمال ناایمن می گردد.  بنابراین می توان با بررسی ابعاد شخصیتی ضمن شناسایی و جابجایی افرادی که توجه کمتری به فرهنگ ایمنی دارند به مشاغل کم خطرتر، ایمنی در سازمان های ورزشی را ارتقاء داد.