ارزیابی کارایی مدل الخلافه در تخمین رطوبت بهینه خاکورزی و شاخص خمیرایی خاک

ارزیابی مهندسی خاک برای کارشناسان در فعالیت های عمرانی و بهره برداری از خاک مفید است. مدل الخلافه سامانه ارزیابی ویژگی های مهندسی خاک است که با رگرسیون چندگانه عمل می کند. در این تحقیق از مدل الخلافه برای تخمین شاخص خمیرایی و رطوبت بهینه خاکورزی خاک های منطقه میاندوآب (184 نمونه خاک) استفاده شد. نتایج نشان داد که بین مقدار رس و شاخص خمیرایی و رطوبت بهینه خاکورزی همبستگی بالایی با ضریب تبیین به ترتیب 88/0 و 72/0 وجود داشت. ظرفیت تبادل کاتیونی نیز همبستگی بالایی (84/0 و 70/0) با ویژگی های شاخص خمیرایی و رطوبت بهینه خاکورزی نشان داد. با این حال، ضریب همبستگی مواد آلی با این ویژگی ها پایین بود. همچنین برای شاخص خمیرایی 3/50 ، 7/5، صفر و 44 درصد از کل اراضی، بر اساس داده های آزمایشگاهی و 46، 13، 6 و 35 درصد بر اساس مدل الخلافه به ترتیب در کلاس های کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد طبقه بندی شدند. تطابق نقشه خمیرایی مدل الخلافه با نقشه داده های آزمایشگاهی نیز 4/80 درصد بود. ضریب تبیین، ریشه میانگین مربعات خطا، ضریب نش- ساتکلیف و میانگین هندسی مربعات خطا به ترتیب 767/0،  3/9، 671/0 و 86/0 برای شاخص خمیرایی و 739/0، 5/14، 543/0 و 73/0 برای رطوبت بهینه خاکورزی محاسبه شد که در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. درنهایت مدل الخلافه تخمینی قابل اطمینان از ویژگی های مهندسی ارایه داد.