فرا ترکیب مولفه های اخلاق حرفه ای در آموزش عالی

نظام های آموزشی، به عنوان موتور رشد در ابعاد اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در زیست بوم های گوناگون نقش آفرینی می کنند. در این اثناء اخلاق حرفه ای پایه اصلی و زیربنای آموزش محسوب می شود چراکه مدرسان، نقش کلیدی در پرورش افراد خلاق،  منتقد و مسوولیت پذیر با افق دید جهانی دارند. با این وجود مطالعات اندکی در قلمرو اخلاق حرفه ای در آموزش تدوین شده است. بنابراین، هدف این پژوهش، فرا ترکیب مطالعات انجام شده در قلمرو اخلاق آموزشی و دسته بندی و تحلیل مولفه های آن در نظام آموزش عالی می باشد.

این پژوهش کیفی با به کارگیری راهبرد فرا ترکیب نوشته شده است. بنابراین کلید واژه های: اخلاق تدریس، اخلاق حرفه ای در آموزش عالی، تدریس، استاد، معلم در کلیه پایگاه های اطلاعاتی فارسی زبان Magiran، SID، Ensani، Noormags در بازه زمانی 1398-1380 جستجو به عمل آمد که در مجموع 64 مقاله احصاء شد و با سرند نهایی، 20 پژوهش به تحلیل نهایی راه یافتند.

در مرحله نخست، مفاهیم کلیدی به تفکیک هر مقاله احصا شده و سپس بر حسب وجوه اشتراک و افتراق مفاهیم در دسته های دیگری جای گرفتند که مولفه های فرعی را شکل دادند. در مرحله دوم، مولفه های فرعی نیز بر پایه تشابهات معنا طبقه بندی شدند که روی هم رفته، چهار مولفه اصلی «اخلاق در عملکرد علمی، اخلاق در تعاملات، شخصیت اخلاقی و منش اخلاقی» با 15 زیرمولفه فرعی به دست آمد. در نهایت، با توجه به مطالعات انجام شده در آموزش عالی ایران، وضعیت هر یک از مولفه ها نقد و تحلیل شد.
 

با شناسایی مولفه های اخلاق حرفه ای در نظام دانشگاهی، لازم است مسوولین امر با مبنا قرار دادن این مولفه ها و نشانگرهای آن ها، در جهت اتخاذ تدابیر خاص و برنامه ریزی و سیاست گذاری های مدیریتی به منظور ارتقا و بهبود اخلاق حرفه ای در آموزش عالی گام بردارند.