اثربخشی «نوروفیدبک» و «تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای» بر کارکرد اجرایی بازداری پاسخ پسران 6 تا 11 سال دارای اختلال بیش فعالی - نقص توجه

اختلال بیش فعالی - نقص توجه بر عملکرد شناختی، اجتماعی، هیجانی وخانوادگی اثر سوء می گذارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی"نوروفیدبک" و "تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای" بر کارکرد اجرایی بازداری پاسخ پسران 6 تا 11 سال با اختلال بیش فعالی - نقص توجه انجام گرفت.

پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی دارای پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان 6 تا 11 سال مقاطع دبستانی و پیش دبستانی پسرانه اسلامشهر در سال تحصیلی 97 - 96 بود. نمونه پژوهش 34 تن بودند که با روش نمونه گیری در دسترس از بین کودکان بیش فعال - نقص توجه شناسایی شده و به روش تصادفی ساده (قرعه کشی ساده) به دو گروه مداخله و یک گروه کنترل (در هر گروه 12 تن) اختصاص یافتند. لیکن از هر گروه مداخله یک تن انصراف داد . ابزار پژوهش شامل "مقیاس اسنپ4" (SNAP-IV Scale) ، "مقیاس هوش استنفورد- بینه نسخه پنجم " (Stanford-Binet Intelligence Scales, Fifth Edition) و"مقیاس درجه بندی والدین کانرز" (Conner’s Parent Rating Scale) ، "آزمون برو - نرو"  (Go/No Go Test) بود. روایی و پاپایی در مطالعات قبلی بررسی شده است. مداخله ها شامل نوروفیدبک 20 جلسه 30 دقیقه ای (سه روز در هفته) و "تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای"، شامل 10 جلسه 10 دقیقه ای (دو روز در هفته) با شدت 1 میلی آمپربود. داده ها با نرم افزار اس پی اس اس نسخه 23 تحلیل شدند. 

میانگین نمرات بازداری پاسخ در دو نوبت اندازه گیری ارتقاء یافته که بیشترین تغییر مربوط به گروه "نوروفیدبک" بر روی نمرات دقت مهار بود (04/12). همچنین با حذف اثر پیش آزمون مشخص گردید "تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای" در نمرات دقت و سرعت اجرا و نوروفیدبک در نمره سرعت اجرا نسبت به گروه کنترل تفاوت معنا داری داشتند (001/0>p).

با توجه به تعداد جلسات و نوع امواج اصلاح شده،"نوروفیدبک" در بهبود بازداری پاسخ موثر نیست. لیکن "تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای"، روش موثری در این زمینه است. لذا پیشنهاد می شود "تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای" در رفع مشکل فوق استفاده شود.