بهینه سازی کالوس زایی و رویان زایی رویشی درون شیشه ای گیاه ترب اسبی (Armoracia rusticana) با کاربرد اکسین های 2,4-D و IAA

ترب اسبی به دلیل داشتن نرعقیمی، بذر کمی تولید کرده که بذرهای تولیدی نیز دارای جوانه زنی پایینی هستند. از این رو ازدیاد آن با قلمه ریشه انجام می شود که آن نیز با محدودیت تعداد پایه مادری مناسب روبرو است. بنابراین ازدیاد انبوه این گیاه از طریق کشت بافت اهمیت ویژه ای دارد. این آزمایش با هدف دست یابی به بهترین روش برای القای کالوس و تولید رویان های رویشی در دو محیط کشت B5 و NL، در دو فاز جامد و مایع طی سال های 97-1395 در آزمایشگاه کشت بافت گروه علوم باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شده است. بر اساس نتایج به دست آمده در هر دو فاز محیط کشت جامد و مایع  B5و NL، کالوس و رویان رویشی تولید شد. در بررسی کالوس زایی این پژوهش با توجه به سنجش از نظر کیفیت ظاهری و بررسی روند تشکیل کالوس، رشد و افزایش کالوس در کشت جامد نسبت به کشت مایع بیشتر بود. در محیط کشت جامد B5 حاوی دو میکرومولار kin (کنیتین) و یک میکرومولار 2,4-D (توفوردی) بهترین نتیجه در کالوس زایی به دست آمد. نتایج حاصل از رویان زایی ترب اسبی نشان داد که تعداد رویان ها در مراحل کروی، قلبی، اژدری و در نهایت تعداد کل رویان ها در محیط کشت B5 حاوی یک میکرومولار 2,4-D نسبت به محیط کشت NL حاوی یک میکرومولار IAA (ایندول استیک اسید) بیشتر بود. بهینه سازی رشد رویان های رویشی، در گیاهانی که از لحاظ جوانه زنی بذر با مشکل مواجه اند و یا دوره رشد طولانی دارند، در راستای ازدیاد بسیار مهم است. با توجه به موفقیت تولید رویان های رویشی ترب اسبی، نتایج این تحقیق می تواند نویدبخش امکان تولید و ازدیاد آسان این گیاه در مدت زمان کوتاه تر باشد.