حکمرانی خوب و مدیریت ارزش عمومی در برابر بحران کووید - 19

اکنون که کشورهای جهان درگیر ویروس کرونا شده اند؛ چالش های بسیاری در حوزه های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، سلامت و غیره بروز نموده است. تا 4 می 2020، طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیش از 3 میلیون و 500 هزار نفر در سراسر دنیا به این ویروس مبتلا شده اند. لیکن میزان ابتلا همچنان حالت افزایشی دارد. همچنین عدم وجود درمان اختصاصی قطعی نیز باعث شده تا با مرگ بیش از 240 هزار نفر در طی این مدت روبرو شویم. از طرفی به دلایل اقتصادی و اجتماعی افراد جامعه نیازمند تعامل با یکدیگر هستند؛ که این امر موجب می شود مهار بیماری سخت تر شود. بیماری های واگیردار و قرنطینه شدن باعث می شود که ویرانی های گسترده ای در زندگی افراد جامعه به علت محدود شدن اشتغال پدید آید (1). بنابراین با توجه به شرایط به وجود آمده، جامعه نیازمند حکمرانی خوب است. حکمرانی خوب نیازمند خلق ارزش عمومی می باشد. ارزش عمومی از طریق راه های متعددی خلق می شود؛ ولی عرصه اصلی بخش پشتیبانی، سازمان های خدمات عمومی است، جایی که بیشترین تعامل مستقیم بین متولیان خدمات عمومی، شهروندان و جوامع محلی وجود دارد و از مهمترین خدمات در این زمان، ارایه خدمات آموزشی، بهداشتی، مراقبت های اجتماعی در دوره بحران کووید 19 به شمار می رود. سازمان ملل متحد شاخص های مختلفی برای حکمرانی خوب ارایه نموده است؛ که شامل مشارکت، برابری، شفافیت، پاسخگویی، حاکمیت قانون، وفاق گرایی، اثربخشی و کارایی، بینش استراتژیک و انعطاف پذیری می باشند (2). دولت برای مهار بحران در این شرایط نیازمند هماهنگی، طبقه بندی و همکاری است. در بخش هماهنگی نیازمند انسجام تیم پزشکی با سایر منابع است. در بحث طبقه بندی نیازمند ارزیابی ریسک در استان ها و بخش های مختلف و در بحث همکاری نیازمند همکاری دولت، سازمان های اجتماعی و افراد جامعه برای شکست کرونا ویروس می باشد (3). تنها با رهبری ملی می توان هر جامعه ای را به منابع سلامت رفتاری مجهز نمود. دولت با دادن اعتماد به اقشار آسیب پذیر برای تامین نیازهای اساسی خانوار می تواند کمک حال این قشر در این ایام باشد. همچنان که وام های بلاعوض می تواند کمک کننده باشد. همچنین استفاده از بسیج کارآمد و موثر مردمی می تواند بخشی از نیازهای افراد کم درآمد را جبران نماید. زیرا که فاصله گذاری اجتماعی باعث شده است تا بسیاری از خانواده ها منبع درآمد خود را از دست بدهند (4). از طرفی توجه به سلامت روان افراد نیز بسیار حایز اهمیت است که در این زمینه استفاده از خدمات مشاوره ای آنلاین و مداخلات روانشناختی برای بیماران و اعضای خانواده نیز می تواند مثمر ثمر باشد. چون انجام مداخلات پزشکی به طور مستقل و بدون ارتباط با دیگر سازمان ها، نظام بهداشت و درمان را فلج می سازد؛ لذا تشخیص به موقع بیماری، همکاری سایر سازمان ها با نظام بهداشت و درمان و استفاده از روانشناسان و اورژانس های اجتماعی اثربخشی را بیشتر می نماید (5). همچنین روانپزشکان در این ایام با حمایت های خود از طریق رسانه و شبکه های اجتماعی می توانند کمک موثری در بهزیستی خانواده ها داشته باشند؛ چرا که آگاهی دادن برای مقابله با استرس بسیار مهم است. مواردی چون برنامه ریزی فعالیت ها، ورزش، ارتباطات اجتماعی، تکنیک های به آرامش رسیدن و تشویق رفتارهای ارتقا دهنده سلامتی و نشر اخبار موثق اطلاعاتی بسیار کارساز است؛ زیرا که اطلاعات نادرست موجب وحشت و هراس در جامعه می شود (6). از طرفی تعطیلی مدارس و دانشگاه ها باعث می شود که سلامت روان دانشجویان و دانش آموزان در دوران قرنطینه تحت تاثیر قرار بگیرد. تحقیقات نشان داده اند که دانشجویانی که در مناطق روستایی بدون درآمد ثابت زندگی می کنند و دانشجویانی که یکی از اطرافیان آنان به این ویروس مبتلا شده اند، سطح اضطراب بالاتری را درک نموده اند. دانشجویان ساکن در مناطق شهری نسبت به مناطق روستایی اضطراب کمتری داشته اند؛ زیرا که اقتصاد شهری زندگی مرفه تر و امنیت مالی بیشتری برای شهروندان دارد. از طرفی در شهرها آموزش های بیشتری برای پیشگیری مهیا است ،لذا ایجاد راهکار برای این امر نیز ضروری است (4). از طرفی افراد دارای بیماری زمینه ای مثل افراد دیابتی و مسن مستعد عفونت بالاتری هستند و نتایج تحقیقات انجام شده از عدم موفقیت استراتژی های فعلی مقابله با کرونا در بیماران دیابتی سخن می گوید ؛ بنابراین مدیریت این بیماران و پیشگیری از مبتلا شدن این افراد به ویروس کووید 19 بسیار ارزشمند است. چرا که اضطراب نیز موجب بالارفتن قند خون آنان می شود (7). وزارت بهداشت با غربالگری هایی که از افراد دیابتی انجام داده است می تواند افراد دیابتی که بیشتر در معرض مبتلا شدن هستند را شناسایی و راهکارهای لازم از جمله رعایت موارد بهداشتی و رژیم های تغذیه مناسب، دستورات ورزشی در خانه و ارزیابی سطح اضطراب آنان را برای پیشگیری به انجام رساند. کمیسیون بهداشت ملی چین اذعان کرده است بیش از 3300 نفر از کادر درمانی به این ویروس آلوده شده اند. لذا دسترسی به تجهیزات حفاظتی برای کارکنان امری حیاتی است. در صورتیکه ایمنی کادر درمان رعایت نشود، ویروس خانواده آنان را به صورت اساسی تهدید خواهد کرد (8). بنابراین راهکارهای مناسب برای تجهیزات ایمنی کادر درمان، حمایت از خانواده آنان و حمایت روانشناختی می تواند راهنمای عمل باشد. آمارها حاکی از آن است که با گسترش ویروس، مردم به روش های نادرست درمان روی می آوررند و از اقدامات پیشگیرانه مناسب روی بر می گردانند که خود باعث تلفات در اثر ناآگاهی می شود (6). مدلسازی های محققان از انتشار ویروس حاکی از آن است که با استراتژی کاهش مداخله اجتماعی می توان به جلوگیری از انتشار ویروس کمک نمود. راهکارهای مناسب مثل غربالگری افراد در مسافرت از شهرها، متوقف کردن وسایل سفرهای عمومی به خارج از شهرها، تعطیلی مدارس و کلیه مراکز آموزشی (9). لذا دولت بایستی در کنار بهره برداری از حکمرانی خوب، از تمامی ظرفیت های بخش دولتی و غیر دولتی، شفافیت رویه ها و اطلاعات، پاسخگویی به جامعه، اعمال قانون برای همه، وفاق گرایی براساس باور همگانی، فشار ساختاری و انگیزش اجتماعی و راهکارهای اثربخش برای مقابله با شیوع بیماری با داشتن افق دید راهبردی همراه با انعطاف پذیری در شرایط کنونی استفاده نماید تا با خلق ارزش عمومی بیشتری در فاصله گذاری اجتماعی، بتواند بحران شیوع کووید 19 را شکست دهد.